I bob. O’zgaruvchan tok zanjirlari 1 asosiy ta’riflar

PfT.lPf3.

= UJxCOS f! —1\r_x P

fs.

Yaqkollik uchun diagrammada trans formatordagk ichki isroflarga sarfla nadigan quvvatlar juda kattalashtirib ko’rsatilgan. Real nagruzkali transfor­matorda ular taxminan fasat 2 λni tashkil etadi. Transformatorning ikki­lamchi zanjiri biror iste’molchiga ulan­ganda ikkilamchi chulg’amda induksiyalan gan eyuk Ye₂ ikkilamchi zanjirda elektr toki I₂ni vujudga keltnradi. Bu tok transformator o’zagida magnitoqimi zqo sil qilishga ingiladi. Bu oqim Lens prinsipiga ko’ra eyuk Ye_gni induksiya laydigan asosiyoqimga yo’nalishi ji zqatdan qaramaqarshi bo’lishi ke­rak. Boiщacha aytganda, ikkilamchi tok uzining magnit yur_Imuvchi kuchi bilan asosiymagnitoqimini susaytirishga in tiladi. Leknn bu oqimning kamayishi birlamchi chulg’am yumonidagi elektr mu vozanatni LI_x = Ye_g buzgan bulur edi, chun­ki eyuk £₁ = 4,44Ish₁F_tasosiyoqimga turri proporsional. Bunda ikkilamchi tokning ta’siri birlamchi chulg’am tomon dan ekvivalent tuliqqarshilikni ka maytiradi, deyish mumkin. Xuddi shu sa­babli ikkilamchi tok paydo bo’lishi bi­lan bir vaqgda birlamchi tok ikkilamchi tokning magnitsizlovchi ta’sirini kom pensasiyalaydigan va shu bilan elektr muvozanatni U₁qE₁ saqlab turadigan darajada ortadi.

Demak, ikkilamchi tokning har k;an day o’zgarishi birlamchi tokning tegish licha o’zgarishini keltirib chiqaradi. Ikkilamchi zanjirda tok I₂ yordamida iste’molchiga ma’lum quvvat uzatiladi. Birlamchi tok ko’payganda tarms?Kdan tax­minan xuddi ushancha qo’shimchaquvvat olinadi.

Transformator birlamchi zanjir to monidan elektr energiyasi iste’molchisi hisoblanadi, ikkilamchi zanjir tomoni dan esa energiya manbai hisoblanadi.Shunga muvofiq induksiyalangan eyuk Ye_xuzinduksiya eyuk ga o’xshaydi, eyuk Ye_gesa — bu elektr energiyasi manbaining eyuk dir.

O’zgaruvchanMAGNIT LANIShDA PULATDAGI ENERGIYa ISROFLARI

Transformator o’zagining pula gida energiya isroflari gisterezis bilan uyur ma toklarga bo’ladigan isroflar yirin diyendan tarkib topadi.