I bob. Fermer xo‘jaliklari raqobatbardoshligini oshirishning nazariy va uslubiy asoslari

KIRISH
Mavzuning dolzarbligi. Mamlakatimiz agrar sohasida amalga oshirilayotgan iqtisodiy islohotlarning hozirgi bosqichida, ayniqsa, istiqbolda qishloq xo‘jaligida asosiy xo‘jalik yuritish sub’ektiga aylanayotgan fermer xo‘jaliklarining barqaror rivojlanishini ta’minlash strategik vazifalardan biri ekanligini e’tirof etish lozim.
O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti ta’kidlaganidek, «... mamlakatimizda tom ma’nodagi raqobat muhitini shakllantirish haqida bormoqda. Ma’lumki, bunday muhit ishlab chiqarishni texnik va texnologik yangilash va modernizatsiya qilish, jahon bozorlariga chiqish yo‘lida hal qiluvchi omil bo‘lib xizmat qiladi»¹.
«Mamlakatimiz qishloq xo’jaligida ham chuqur tarkibiy o’zgarishlar amalga oshirilmoqda. Murakkab ob-havo sharoitiga qaramasdan, fermer va dehqonlarimizning fidokorona mehnati va omilkorligi tufayli otgan yili mo’l hosil yetishtirildi – 7 million 500 ming tonnadan ziyod g’alla, 3 million 350 ming tonnadan ortiq paxta xirmoni barpo etildi.
Ta’kidlash kerakki, bunday mo’l hosil asosan qishloq xo’jaligida ishlab chiqarishni jadallashtirish, seleksiya ishlarini yaxshilash, g’o’za va boshoqli don ekinlarining rayonlashtirilgan navlarini joriy qilish, zamonaviy agrotexnologiyalarni o’zlashtirish evaziga ta’minlandi. »² - deb muhtaram prezidentimiz ta’kidlaganlaridek qishloq xo’jaligida, xususan fermer xo’jaliklarda muhim tarkibiy o’zgarishlar amalga oshirilmoqda.
Shu boisdan ham, iqtisodiyotni modernizatsiyalash va ishlab chiqarishni diversifikatsiyalash sharoitida fermer xo‘jaliklarining barqaror rivojlanishini ta’minlash uchun ularning raqobatbardoshligini oshirishga to‘siq bo‘layotgan mavjud muammolar, nomutanosibliklarni aniqlash va ularni hal etishning majmuaviy choratadbirlarini chuqur tadqiq etish muhim ahamiyatga ega. Zotan, qishloq xo‘jaligi mahsulotlari ishlab chiqarish jarayonida shakllanayotgan raqobat muhiti sharoitida ularning raqobatbardoshligini oshirish, mahsulot etishtirishda talab va taklif muvozanatiga erishish, ichki va tashqi bozorda samarali faoliyat yuritishga keng imkoniyatlar yaratuvchi mexanizmlarni takomillashtirish va tatbiq etish yo‘llarini ilmiyamaliy jihatdan asoslab berish dolzarb muammolardan hisoblanadi.