Hozirgi o’zbek

Қаратқичли аниқловчи шахс ёки предметнинг бошқа бирор шахс ёки предметга қарашли эканлигини билдиради. Аниқловчининг бу тури қаратқич келишиги қўшимчасини олади. Келишик қўшимчасини олган сўз қаратқич, эгалик қўшимчасини олган сўз қаралмиш дейилади: мактабнинг боғи, уйнинг эшиги.
Қаратқич билан қаралмиш мослашув йўли билан қуйидагича бирикади:

1. 
   Қаратқич ҳам қаралмиш ҳам белгили: китобнинг варағи, шоирнинг шеъри.
   
2. 
   Қаратқич белгисиз, қаралмиш белгили: ватан ишқи, она меҳри.
   
3. 
   Қаратқич белгили, қаралмиш белгисиз: бизнинг оила.
   

Қаратқичли аниқловчи от ва отлашган сўзлар билан ифодаланади.
Аниқловчининг алоҳида бир тури изоҳловчи бўлиб, у шахс ёки нарсани бошқа ном бериш орқали аниқлайди. Изоҳловчи асосан от билан ифодаланиб, кишининг касби, унвони, мансаби, амали, лақаби, тахаллуси, ёши, жинси ва ўхшашликни билдиради. Изоҳловчи боғланган сўз изоҳланмиш дейилади. Масалан, шоир Усмон Азим, профессор Бегматов, врач Хурсандов, директор Холматов, Шермат шапалоқ, Муҳаммад чатоқ, Зокиржон Фурқат, ўғил бола, она-диёр каби.
Ҳол. Ҳаракатнинг қай тарзда бажарилишини, ҳаракатнинг бажарилиш ўрнини, пайтини, сабаби, мақсади, миқдор-даражасини билдирадиган бўлак ҳол дейилади.
Ҳол феъл кесимга боғланиб, асосан равиш билан, жўналиш, ўрин-пайт, чиқиш келишигидаги отлар, равишдош, ва сифатдош ҳаракат номи ва тақлид сўзлар билан ифодаланади.
Ҳол маъносига кўра қуйидагича: равиш (тарз) ҳоли, ўрин ҳоли, пайт ҳоли, сабаб ҳоли, мақсад ҳоли, миқдор-даража ҳоли.
Равиш ҳоли ҳаракатнинг қай тарзда, қай ҳолатда бажарилишини билдириб, қандай, қай тарзда сўроқларидан бирига жавоб бўлади. Масалан, болалар ёнма-ён ўтирди. Ҳамма гуриллаб кулиб юборди.
Равиш ҳоли ҳолат равишлари, равишдош, от, сифат, сифатдош, тақлид сўзлар билан ифодаланиб, кесимга битишув йўли билан боғланади: тез юрмоқ, ўқитувчи бўлиб ишламоқ, ёнма-ён ўтирмоқ, гулиб гапирмоқ, ғуж-ғуж ўсмоқ.