«veterinariya» ixtisosligi bo’yicha oliy o’quv yurtlari uchun qo’llanma

Elektroforez
(Ionoterapiya) ham xuddi galvanoterapiyadagiga 
o’xshash bo’lib, bunda faol elektrodning gidrofil cho’ntakchasi kerakli 
moddaning ma’lum konsentrasiyali eritmasi bilan namlanadi. 
Ionogalvanoterapiyada ham faol elektrodning qutbi ishlatiladigan 
eritmaning zaryadi va davolashning maqsadiga qarab aniqlanadi. Manfiy 
zaryadli ionlar (anionlar) anod orqali, musbat zaryadli ionlar (kationlar) 
katod orqali chiqariladi. 
Elektroforezda qo’llaniladigan eritmalarning zaryadi: 
Anionlar (-) Kationlar (+) 
Kaliy, natriy yodid, 2-5% Kalsiy xlorid, 2,5% 
Kaliy, natriy bromid, 2-5%
Mis sulfat, 1-2% 
Natriy xlorid, 2-5% Adrenalin, 0,1% 
Ixtiol, oltingugurt, 3-5% Biomisin, 1000 TB/kg 
Natriy fosfat, 2-5 % Novokain, 3-5% 
Natriy salisilat, 2-5% Streptosid, 3-5% 
Penisillin, 5000 TB/kg Streptomisin, 3000 TB/kg 
Yod ionlari otlarda ko’pincha yarim o’tkir va surunkali 
tendovaginitlar, pay chuzilishlari, fibrinli periartrit va periostitlarni 
davolash, infiltratlarni qayta so’rilishini tezlashtirish maqsadida, kalsiy 
ionlari - raxit, osteomolyasiya kasalliklarini davolashda, oltingugurt va 
salisilatlar revmatizmlarni davolashda, mis va rux preparatlari esa qiyin 
bitadigan yaralarni davolashda ishlatiladi. 

---

41 
Tokning zichligi 0,2-0,3 mA/sm
2
bo’lgan holda muolaja 30-60 
daqiqa davom etadi. 
Darsonvallash
- yuqori chastotali (110 kGs), yuqori kuchlanishli va 
kichik tok kuchiga (0,02 mA) ega bo’lgan elektr toki bilan davolash. 
Mahalliy darsonvallashda Iskra-2 apparati, umumiy darsonvallashda bir 
necha elektrodlardan iborat bo’lgan «Solenoid to’ri» ishlatiladi. 
Iskra-2 apparatining turli shakldagi vakumli elektrodlari bo’lib, bu 
elektrodlar elektrodtutqich va o’tkazgichlar yordamida apparatga 
ulanadi. Shisha elektrodlar ichidagi havo bosimi 0,5 mm simob 
ustunigacha pasaytirilgan bo’ladi. Elektrodlar teriga yaqinlashtirilganda, 
teri bilan elektrodning shisha devori o’rtasida teriga ketma-ket 
yunaluvchi binafsha rangli uchqunlar paydo bo’ladi. Seans 15-20 daqiqa 
davom etadi. Kuniga yoki har ikki kunda bir marta, jami 10-20 seans 
tavsiya etiladi. 
Darsonvallashdan qiyin bitadigan jarohat va yaralar, furunkulyoz, 
periferik asab tizimi kasalliklari, enteralgiya va spazmatik koliklarni 
hamda itlar o’latining asoratlarini davolashda foydalaniladi. 
Faradizasiya
deb chastotasi 20-60 Gs, tok kuchi 25-50 mA, 
kuchlanishi 50-80 V bo’lgan impulsli elektr toki bilan davolashga 
aytiladi. Bunda impulslanuvchi tok ta’sirida muskullarning ritmik 
qisqarishlari va bo’shashishlari natijasida qon va limfa tomirlarining bir 
maromda to’lib va bo’shashib turishi ta’minlanadi. Natijada qon va 
limfa aylanishi hamda to’qimalarning oziqlanishi yaxshilanadi. 
Faradizasiyada ASM-2, ASM-3 rusumli elektr impulsatorlaridan 
(50-100 gs) foydalaniladi. Faol elektrodning 
yuzasi 1-5 sm
2
, passiv elektrodniki - 200-300 
sm
2 
ni tashkil etadi. 10-15 daqiqadan kuniga 
yoki har ikki kunda bir marta, jami 20-40 
seans tavsiya etiladi. 
Faradizasiya usulidan falaj va yarim 
falajlar, muskullar atrofiyasi, katta qorin va 
ichaklar 
atoniyasi 
kabi 
kasalliklarni
davolashda foydalaniladi. 
Yiringli 
jarayonlar, 
muskullar 
nerv 
apparati jarohatlanishi paytlarida faradizasiya 
o’tkazish tavsiya etilmaydi.