Qarshi muhandislik iqtisodiyot

ishchi, namunaviy va etalon o‘lchov 
asboblariga bo‘linadi. 
Ishchi o‘lchov vositalari xalq xo‘jaligining barcha tarmoklarida amaliy 
o‘lchashlar uchun mo‘ljallangan. Ular anikligi orttirilgan o‘lchov vositalariga va 
texnik o‘lchov vositalariga bo‘linadi. 
Namunaviy o‘lchov vositalari ish o‘lchov asboblarini tekshirish va ularni 
o‘zlari bo‘yicha darajalashga xizmat qiladi. 
Etalonlar fizik kattalik birliklarini qayta tiklash va saqlash, ularning 
o‘lchamlarini namuna o‘lchov asboblari orkali xalq xo‘jaligida qo‘llanadigan ish 
o‘lchov vositalariga o‘tkazishga xizmat kiladi. Fizik kattaliklarning birliklari 
o‘lchami shu usul bilan etalonlardan namuna o‘lchov asboblari yordamida boshqa 
o‘lchov asboblariga o‘tkaziladi. 
O‘lchash vositalarining ko‘rsatishlaridagi xatoliklarni aniqlash yoki ularning 
ko‘rsatishlariga tuzatish kiritish maksadida o‘lchov vositalari ko‘rsatishlarini 
namuna o‘lchov asboblarining ko‘rsatishlariga taqqoslash asbobni tekshirish deb 
ataladi. 
Shkala bo‘linmalariga qabul qilingan o‘lchov birliklarida ifodalangan 
qiymatlar berishdan iborat operatsiya darajalash deb ataladi. 
Birlashtirib o‘lchash 
bir necha bir nomli kattaliklarni bir vaktda o‘lchashdan 
iboratki, unda izlangan kattaliklarning kiymatlari bevosita o‘lchashda hosil 
kilingan tenglamalar sistemasidan topiladi. 
Bir vaqtda ikki yoki bir necha turli nomli kattaliklarni ularning orasidagi 
funksional munosabatlarni topish uchun olib borilgan o‘lchashlar 
birgalikda 
o‘lchash
diyiladi. Jumladan o‘lchash rezistorining 20° С dagi elektr qarshiligi va 
temperatura koeffitsiyentlari uning karshiligini turli temperaturalarda bevosita 
ulchash ma’lumotlari bo‘yicha to-piladi. 
O‘lchashlar yana 
absolyut
va
nisbiy o‘lchashlar
ga bo‘linadi. 
Bitta yoki bir necha asosiy kattaliklarni fizik konstantalar qiymatlaridan 
foydalanib yoki foydalanmasdan bevosita o‘lchash