Ахборот тизими (ёки ахборотни ҳисоблаш тизими) - бу маълумотларни тўплаш ва қайта ишлашни автоматлаштириш учун бир-бирига боғланган аппарат ва дастурий воситалар мажмуи. Ахборот тизими ахборот манбасидан маълумотларни олади. Бу маълумотлар сақлаш учун юборилади ёки тизимда қайта ишланади ва кейин истеъмолчига узатилади.
Ахборот тизими (АТ) - бу субъектнинг ахборот моделини, кўпинча инсон фаолиятининг ҳар қандай соҳасини амалга оширадиган тизим . Таъминлаш керак: қабул (усулидан ёки Тўплам), сақлаш, излаш, узатиш ва қайта ишлаш (айлантириш) ахборот .
Марказлаштирилмаган тизим
9. Марказлашган ва марказлаштирилмаган тизимлар
Марказлаштирилган тизим - бу тизимнинг ишлашида баъзи элементлар асосий рол ўйнайдиган тизим. Бундай асосий элемент тизимнинг етакчи қисми ёки унинг маркази деб аталади. Шу билан бирга, ҳайдовчи қисмидаги кичик ўзгаришлар бутун тизимда сезиларли ўзгаришларни (ҳам керакли, ҳам исталмаган) келтириб чиқаради. Марказлаштирилган тизимнинг камчиликларига мослашув тезлигининг пастлиги (ўзгарувчан атроф-муҳит шароитларига мослашиш), шунингдек, тизимларнинг марказий қисмида ишлов бериладиган катта ахборот оқими туфайли бошқарувнинг мураккаблиги киради.
Марказлаштирилмаган тизим - бу марказий элементга эга бўлмаган тизим.
Бундай тизимдаги энг муҳим қуйи тизимлар тахминан бир хил қийматга эга ва марказий қуйи тизим атрофида қурилмаган, лекин кетма -кет ёки параллел равишда ўзаро боғланган.
Мисоллар.
Армия тузилмалари юқори даражада марказлаштирилган тизимлардир.
Интернет-деярли мукаммал марказлаштирилмаган тизим.
Чизиқли ва чизиқли бўлмаган тизимлар
11. Чизиқли ва чизиқли бўлмаган тизимлар
А тизими чизиқли тизими деб аталади агар у (интеграл арифметик, термоқ, ва бошқалар) чизиқли тенгламалар билан ифодаланган бўлса, акс ҳолда у, ночизиқли тизими деб аталади. Чизиқли тизимлар учун суперпозиция тамойили тўғри: ташқи таъсирларнинг ҳар қандай комбинациясига тизимнинг жавоби тизимга алоҳида қўлланиладиган бу таъсирларнинг ҳар бирига берилган қийматлар йиғиндисига тенг. Фараз қилайлик, кириш ўзгарувчисини Δх қийматига ўзгартиргандан сўнг, чиқиш ўзгарувчиси Δу га ўзгаради. Агар тизим чизиқли бўлса, у ҳолда кириш ўзгарувчисида иккита бир бирига боғлиқ бўлмаган ҳолда Δх1 ва Δх2 ўзгаришдан кейин Δх1+Δх2 =Δх кириш ўзгарувчиларининг умумий ўзгариши Δy га тенг бўлади. Кўпгина мураккаб тизимлар чизиқли эмас. Шу муносабат билан тизимлар таҳлилини соддалаштириш учун тез -тез чизиқли бўлмаган тартиб қўлланилади, бунда чизиқли бўлмаган тизим кириш ўзгарувчиларининг ўзгарувчанлигининг маълум(ишчи) оралиқда тахминан чизиқли тенгламалар билан тавсифланади. Бироқ, ҳар бир чизиқли бўлмаган тизимни чизиқли қилиб бўлмайди, хусусан, дискрет тизимларни ҳам чизиқли қилиб бўлмайди.
Do'stlaringiz bilan baham: |