A. I. Umirdinov, A. M. Xakimov xalqaro ommaviy huquq sud amaliyoti o‘quv-uslubiy qo‘llanma (keyslar to‘plami) toshkent – 2018

Huquqiy ta’limda keyslar to‘plamidan foydalanishning ahamiyati
Kuchli huquqshunosdan faqatgina qonun normasini quruq yodlash emas, balki har bir qonunning maqsadini chuqur tushunish orqali o‘sha qonun maxsus qismidagi moddalarni qonunning asosiy maqsadi yo‘lida, huquqning umumiy prinsiplari asosida sharhlay bilish talab etiladi. Ushbu keyslar to‘plami o’quvchida sudyalarning ko‘rgan har bir ishlari yuzasidan yuritayotgan fikrlari, muayyan bir kazusni yechish jarayonida sharhning qay bir usuliga aynan nima sababdan murojaat qilganligini bilish va ayni damda chiqarilgan hukm yuzasidan aniq ma’lumotga ega bo‘lish qobiliyatini vujudga keltiradi. Umid qilamizki, sud islohotlariga oid 2018-yil iyul oyida chiqarilgan Prezident farmoni milliy sudlarimizda ko’rilgan ishlarning tez orada o’quvchi qo’lida paydo bo’lishiga imkon yaratadi.
Toshkent davlat yuridik universitetida zamonaviy modul tizimiga o‘tilganidan so‘ng, dunyoning kuchli universitetlari tomonidan joriy etilgan “case study” kabi o‘qitish usullaridan foydalanib kelinayotgan bir paytda, bunday sud amaliyotini o‘zida jamlovchi o‘quv qo‘llanmalar bo‘lishi zarur. Qo‘lingizdagi ushbu keyslar to‘plami xalqaro huquqdagi yetakchi nizolarni o‘z ichiga olgan. Chunki globallashuv jarayoni kuchaygan bir davrda xalqaro investitsiya huquqining qanday tatbiq etilayotganligi, savdo shartnomalarining davlat suverenitetiga qanday ta’sir etishi, xalqaro suv manbalari bo‘yicha odatiy huquqiy masalalar qay yo‘sinda olib borilayotganligi va nizo paytida sud yoki arbitraj hakamlari bu holatni qanday shaklda talqin qilinayotganligini o’rganish talaba uchun zarur. Ana shundagina o‘rganayotgan ilmimiz biz uchun manfaatli bo‘ladi.
Ushbu keyslar to‘plamida BMT Xalqaro Sudi qarorlari bilangina cheklanmasdan, Yevropa Inson huquqlari va boshqa ad hoc arbitrajlar yoinki BMT Xalqaro Sudining konsultativ xulosalariga ham murojaat qilindi. Maqsadimiz xalqaro huquqni o‘rganayotgan talabalar o‘zlari o‘qiyotgan har bir mavzu bo‘yicha huquqiy bilimlarini yuksaltirib, mavjud muammoga nisbatan oid huquqiy manbani tez va aniqlik bilan tushungan holda faktlarga tayanib, xalqaro huquqning sharhlash usullari asosida, ishonchli tarzda ularni tatbiq eta olish qobiliyatlarini rivojlantirishdir.