Harbiy-texnik instituti konstitutsiyaviy huquq

Birinchisi 
– saylov huquqi 
saylov yo’li bilan shakllantiriladigan davlat organlari faoliyatini tartibga 
soluvchi huquqiy normalar tizimidir. 
Ikkinchisi
–saylov huquqi 
fuqarolarning saylab qo’yiladigan organlarni tuzishda qatnashish, ya’ni 
unga o’zlarining saylanish (passiv saylov huquqi) va ularning tarkibini 
saylash (faol saylash huquqi) huquqlaridir
263
. Bu ta’rifdagi saylov
huquqi normalari saylov yo’li bilan shakllantiriladigan davlat organlari
faoliyatini tartibga soladi degan ta’rifga qo’shilish qiyin. Chunki saylov 
huquqi davlat organlarini tashkil qilish tartibinigina belgilaydi, ularning 
faoliyatini esa boshqa huquqiy normalar, masalan, “Parlament huquqi” 
tartibga soladi. 
“Saylov huquqi” atamasi shu ikki ma’no bilan tugallanmaydi. U yana 
boshqa ma’noda ham ishlatiladi.
Birinchidan, 
“saylov huquqi” atamasi ma’lum bir ijtimoiy munosa-
batlarni (saylov munosabatlarini) tartibga soluvchi huquqiy normalar 
yig’indisiga nisbatan ishlatiladi. Bunda saylov huquqining huquqiy institut 
ekanligi ko’rinadi. 
Ikkinchidan, 
“saylov huquqi” fuqarolarning siyosiy huquqlariga 
nisbatan ishlatiladi. Fuqarolarning saylov huquqi saylash va saylanish 
huquqidan iborat. O’zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasining 
117-moddasida O’zbekiston Respublikasi fuqarolari davlat hokimiyati 
261
Ins
о
n huquqlari b
о
‘yicha xalqar
о
shartn
о
malar. -T.: Ad
о
lat, 2004. B.34. 
262
Shu manba, B.45. 
263
U.Tadjihan
о
v, X.
О
dilq
о
riev, A.Said
о
v.- 
О
‘zbekist
о
n Respublikasining k
о
nstitutsiyaviy huquqi. -T.: 
Sharq, 2001. –B.478-479.

---

666 
vakillik organlariga saylash va saylanish huquqiga egadirlar, -deb belgilab 
qo’yilgan. Demak, fuqarolarning “saylov huquqi” siyosiy huquq va u 
saylash hamda saylanish huquqining umumlashgan ifodasidir.