Gulchehra izbullaeva pedagogika nazariyasi

Xiyonatning oqibati 
Basralik bir boyning bеhisob qo’ylari bor ekan. Har kun sovliqlarni 
sog’dirib sutiga suv qo’shib sotar ekan. Bir kun cho’pon bu holni 
ko'rib: 
– Xo’jam, xiyonat qilma, oqibati yomon bo’ladi, — debdi. Boy 
baribir unga e’tibor bermabdi. Kunlardan bir kun poda tog’ etagida 
o’tlab yurganida qattiq sel yog’ibdiyu qo’ylarni oqizib ketibdi. 

---

64 
Kechqurun cho’pon qo’ysiz qaytibdi. 
– Qo’ylar qani? – debdi boy. 
– Ey xo’jam, sutga qo’shgan o’sha suvlaring bari yig’ilib selga 
aylandi-yu, qo’ylarni oqizib ketdi, – deb javob beribdi unga cho’pon 
(«Qobusnoma»dan
– G.I.
). 
 
Yaxshilik va yomonlik 
Anushervon hukmronligi davrida ikki darvesh uning saroyiga 
kelibdi va ulardan biri baland tovush bilan: 
– Yovuzlik ko’rmayin desang yovuzlik qilma, – debdi. 
Ikkinchisi: 
– Yaxshilik qilgan kishi hamisha yaxshilik ko’rgay! – debdi. 
Anushervon amri bilan birinchisiga ming dinor, ikkinchisiga ikki 
ming dinor berishibdi. Bu holni ko’rgan mulozim va nadimlar 
podshohdan: «Ikkalasining ham so’zi bir ma’noni ifodalaydi-ku, nega 
ikki xil mukofot berding?» deb so’rashibdi. 
Anushervon shunday javob beribdi: 
– Biri yomonlikni madh etdi, ikkinchisi yaxshilikni. Yaxshilar 
bilan do’st-u hamsuhbat bo’lishdan yaxshi va yomonlar bilan 
hamnishin-u hamtovoq bo’lishdan yomon ish bormi dunyoda. 
Nazorat topshiriqlari: 
1.
O’rta asrlar halq pedagogikasida ta’lim va tarbiya. 
2.
XIII asrdan XIV asrlarda xalq hajviyasi va latifasi. 
3.
Afandi – turkiy xalqlar og’zaki ijodi, xalq qahramoni. 
4.
Afandi latifalarida vatanparvarlik va insonparvarlik g’oyalari. 
5.
XIII asrdan XIV asrning birinchi yarmigacha vujudga kelgan 
xalq rivoyatlari. 
6.
Rivoyat asosida voqelik va tarixiy shaxs bilan bog’liq 
hodisalar. 
7.
Xalq 
rivoyatlari 
– xalq tarixi, madaniy, hamda 
pedagogikasini o’rganishda muhim manba. 
8.
«Guldursun» – o’zbek xalq rivoyati. 
9.
Muhammad Avfiy Buxoriyning pedagogik fikrlar rivojiga 
qo’shgan hissasi. 
10.
«Javome’ ul-hikoyot va lavome’ ul-rivoyot» asarining 
tuzilishi va mazmuni. 
11.
«Javome’ ul-hikoyot va lavome’ ul-rivoyot» ta’limiy va 
tarbiyaviy ahamiyati. 

---

65