Gistologiya, stitologiya va

(endocri-
uocytus parafollicularis).
Katta ) oshdagi organizmda parafaol- 
likulyar hujayralar follikulalar devorida, qo‘shni tirotsitlar orasida 
joylashadi lekin ularning apikal qismi follikul bo ‘shlig‘igacha etib 
bormaydi (parafollikulyar hujayralarning intraepitelial joylashuvi). 
Bundan la.hqat 
parafollikulyar hujayralar biriktiruvchi to‘qim- 
aning follikulalararo qatlamlarida ham joylashadi. 0 ‘lchamlari 
jihatdan parataollikulyar hujayralar tirotsitlarga nisbatan yirikroq, 
ba'zan yumaloq yoki oval shaklga ega (rasm 10.7).
Tirotsitlardan farqli о laroq ular yod atom larini yutmaydi, 
biroq ularda tirozin va 5-gidroksitriptofanni dekarboksillash yoMi 
bilan ncyroam inlar (noradrenalin va serotonin)ni hosil qilish 
ham da kalsitonin va somatostatin kabi oqsil tabiatli (oligopeptid) 
gorm onlarni biosintez qilish jarayonlari kechadi. Parafaollikulyar 
hujayralam iiig sitoplazm asida zich joylashgan sekretor donachalar 
osm ioftllik 
va 
argirofillik 
xususiyatlarini 
nam oyon 
etadi. 
Parafollikulyar hujayralar sitoplazm asida donador EPT va Golji 
kom pleksi 
yaxshi 
rivojlangan. 
Parafollikulyar 
hujayralar 
tarkibidagi sekretor donachalam ing ikki turi m avjud. A yrim
parafollikulyar 
hujayralarda 
mayda, 
lekin 
kuchli 
osm iofil 
donachalar tutadi va ular kalsitonin gorm onini ishlab chiqaradi.
367

---

Ikkinchi x il hujayralar yirikroq, lekin k u ch siz osm iofil donachalar
tutadi, ular som atostatin sintezlaydi.
Rasm 10.7. 
Qalqonsimon bezning follikulyar va
S-hujayralari (elektronogrammadan olingan sxema).
1
- follikulyar hujayra: 
1
.
1
- donador endoplazmatkik to 'r 
sistemalari, 
1.2
- mikrovorsinkalar; 
2
- follikul bo'shlig idagi 
kolloid; 3 - S-hujayra (parafollikulyar): 3.1 - sekretor donachalar;
4 - bazalmembrana; 5 - qon kapillyari