Gistologiya, stitologiya va

227

---

VI] BOB
MUSHAK T O ‘QMASI
M u sh ak to 'q im a s i ep iteliy , ichki m u h it, n erv to 'q im a la ri b ilan 
b irg alik d a o rg a n iz m d a g i a so siy to 'q im a la rn in g to ‘rtin ch i tu rin i 
hosil q iiad i. M u s h a k to 'q im a s i ta rk ib id a q isq aru v c h i o q silla r 
tu tu v ch i h u ja y ra va sim p la stlard an tu zilg an . B io lo g ik x u su siy a tig a
k o 'r a m a z k u r o q silla r m u sh a k la m in g qisq ari .hini t a ’m in la y d i.
Tasnifi
Taraqqiyot manbaiga ко 'ra:
m e z e n x im a d a n riv o jlan u v ch i - to m irla r va ichki a ’zo la rn in g
silliq m u sh ak lari
e p iae rm al (teri e k to d e n n a si va p re x o rd al p la stin k a d a n ) -
ek zo k rin b e z la r ta rk ib id a g i m io ep ite lia l h u jay ra lar
neyral (n erv n ay id an ) - k o ‘z Y o y p ard asi sillia m u sh ak lari 
selormk. (sp lan x n o to m v isseral v a ra g 1. m io ep ik ard ial p lastin - 
k asid an ) - k o ’n d a la n g -ta rg 'il y urak
so m atik (m io to m d a n ) - k o ‘n d a la n g -ta rg ‘il sk elet m u sh ag i. 
Morfologik va funksional xususiyatlariga ко ra:
1) skelet mushak to'qimasi 
k o 'n d a la n g - la rg ‘illik k a ega 
u zu n c h o ‘ziq h u ja y ra la r h o sil q ilgan k o ‘p yad ro li sim p la stlard an
ib o rat. B u n d ay m u sh a k la m in g q isq arish i tez, ku chli va o datd a 
k ish i ix tiy o rig a b o ‘y sin ad i.
2) 
yurak mushagi 
h am k o ‘n d a la n g -ta rg ‘illik k a eg a va alo h id a 
b ir-b irig a n isb a ta n p arallel jo y la sh g a n silin d rsim o n c h o ‘ziq
ta rm o q la n g a n h u ja y ra la rd a n iborat, u larn in g bir- b in bilan 
b irik k a n u c h la ri so h a sid a fa q atg in a y u ra k m ush ag i u ch u n xos 
b o 'lg a n tu z ilm a la r — 
oraliq disklar
jo y la sh g a n . Y u ra k m u sh ag i- 
n in g q isq a rish i ritm ik va kishi ix tiy o rig a b o ‘y sin m ay d i.
3)