@ t.me/ Anatomiya_fani_Alleyova_G_X_guruhi.
Bosh mushaklari anatomiyasi
Reja
•
Chaynov mushaklari haqida malumot
•
Mimika mushaklari haqida malumot
•
Kalla sohasidagi hosilalar haqida malumot
Bosh mushaklari mimika va chaynov mushaklariga bo’linadi.
Mimika mushaklari tananing boshqa sohasi mushaklaridan o’zining kelib chiqis
hi, birikishi
va faoliyati bilan farq qiladi. Ular teri ostida yuza joylashib fassiyalar
bilan qoplanmaydi,
suyaklardan boshlanib teriga birikadi. Shuning uchun ularning qisqarishi terini harakatga
keltirib, odamning hissiyotini ifodalaydi.
Mimika mushak
lari ko’proq tabiiy teshiklar atrofida joylashgan bo’lib, tolalari aylanma yoki
radial yo’nalishga ega. Joylashgan joyiga qarab mimika mushaklari
kalla gumbazi
mushaklari; ko’z yorig’ini o’ragan mushaklar; burun teshigini o’ragan mushaklar; og’iz
yorig’ini o’ragan mushaklar va quloq suprasini o’ragan mushaklarga bo’linadi.
Kalla tomi ust tomondan kalla usti mushagi (m. epicranius) bilan qoplangan. U peshona
qorinchasi (venter frontalis), ensa qorinchasi (venter occipitalis) va ularni o’zaro qo’shib
turgan keng serbar paydan (galea apaneurotica) iborat.
Bu mushakning ensa qorinchasi yuqorigi ensa chizig’ini lateral 2/3 qismidan boshlanib
galea apaneurotica ga o’tib ketadi. Uning peshona qorinchasi galea
apaneurotica dan
boshlanib qosh sohasi terisiga biricadi. Keng serbar pay yassi fibroz qatlamdan iborat
bo’lib, kalla tomini katta qismini qoplaydi.
U bilan kalla tomini qoplagan suyak parda o’rtasida yumshoq biriktiruvchi to’qima
qatlami
joylashgan. Shuning uchun ensa-peshona mushagi qisqarganida bosh terisi galea
apaneurotica bilan birga kalla tomii ustida erkin harakat qiladi. Faoliyati: ensa qorinchasi
bosh terisini orqaga tortadi, peshona qorinchasi esa peshona terisini yuqoriga ko’tarib
peshonada ko’ndalang burmalar hosil qilib qoshni yuqoriga ko’taradi. Innervatsiyasi:
facialis. Qon bilan ta’minlanishi: a.occipitalis, a.auricularis posterior, a. temporalis
superficialis, a. supraorbitalis.
Takabbur mushagi (m. procårus) burun suyagining tashqi yuzasidan boshlanib yuqoriga
yo’naladi va peshona
terisiga birikadi. Faoliyati: ikki qosh o’rtasida ko’ndalang egat va
burmalar hosil qiladi. Innervatsiyasi: facialis. Qon bilan ta’minlanishi: a.angularis,
a.frontalis.
Ko’z yorig’ini o’ragan mushaklar
1.Ko’z kosasi atrofidagi aylanma mushak (m. orbicularis oculi) yassi mushak bo’lib,
qovoqlarning tashqi yuzasini va ko’z kosasining chekkasini egallaydi. Bu mushak uch:
qovoq, ko’z kosasi va ko’z yoshi qismlaridan iborat.