Gistologiya, stitologiya va

Suyak usti pardasi (periost) va endost.
 
Suyak tashqi tomondan 
suyak usti parJasi bilan o'ralgan. Unda ikki qavat: ichki hujayrali 
va tashqi tolali qavatlar farqlanadi. Ichki qismi nozik tolali 
birikririfflchi to'qim adan tashkil topgan bo‘lib, unda m ayda qon 
tom irlar] osteoblast va osteoklast hujayralari joylashadi. Tashqi 
qavat asosan tolali biriktiruvchi to ‘qimadan iborat. Endost - ju d a
nozik parda b o'lib, suyakni ichki tomondan qoplaydi. U osteoblast 
va osteoklast hujayralarini ushlovchi biriktiruvchi to ‘qim adan 
tuzilgan b o ‘lib. uning kollagen tolalari suyak ko‘m igining strom a 
luzilm alariga o ‘tib ketadi.
217

---

S U Y A K T O ‘Q IM A S IN IN G T A R A Q Q IY O T I, 
0 ‘S I S f fl V A R E G E N E R A T S IY A S I
Suyak to 'q im a sin in g taraqqiyon 
osteogistogenezdeb
atalib, u 
em brional va 
postem brional 
osteogistogenezlarga 
b o ‘linadi. 
Em brional (hom ila davridagi) osteogistogenez ikki usulda am alga 
oshadi:
1) T o ‘g ‘rid an-to‘g ‘ri 
m ezenxim adan suyak hosil 
boMishi 
(to ‘g ‘ri yoki bevosita osteogistogenez).
2) M ezenxim adan hosil b o 'lg an to g ‘ay m odeli o ‘rnida suyak 
takom ili (n o to 'g 'ri yoki vositali osteogistogenez).
Postem brional osteogistogenez hom ila tug‘ilgandan keyingi 
davm i o ‘z ichiga olib, asosan, suyak o ‘sishi va regeneratsiyasi 
bilan bogMiq.
S u y a k to ‘q im a sin in g m e z e n x im a d a n riv o jla n ish i (bevosita 
osteogistogenez). Bu usul asosan yassi suyaklar. ju m lad an , kalla 
suyaklari uchun xosdir. B o‘lajak suyak о m ida m ezenxim a 
hujayralari ko 'p ay a boshlaydi va osteogen orolchalar hosil b o ’ladi 
(rasm 6.10).
' 1 ’ v-v 
'
4. Minerallashgan matriks
7. Osteoid-minerallashmagan matriks
8. Osteoklastlar
f
9. Rezorbsiya lakunasi
* 
5. Osteotsit
A-Umumiy ko'rinish,
B-Katta ob’ektiv ostida prcparalnmg bir 
qismi.
1. M ezenxima (a-mezenximal hujay- 
ralar. b-hujayralararo modda).
2. Qon tomiri
3. Osteotsit
6. Osteoblast.