«G‘isht teruvchi» kasbi bo‘yicha o‘quv-uslubiy qo‘llanma toshkent-2021 kirish

2.Qurilish g‘ishtlarining turlari

Xususiy uylar yoki qishloq uylari qurilishi boshlanishidan oldin, loyiha tugagandan so‘ng, qurilish materiallari tanlanadi, shundan uyning yuk ko‘taruvchi devorlari va uning qismlari ajratiladi. Uy zamonaviy yangi materiallardan (ko‘pikli bloklar, gaz bloklari) yoki an’anaviy (g‘isht, shlakli blok, yog‘och) dan qurilishi mumkin. Ushbu tanlov uyning moliya jihatdan xarajatlarga, shuningdek, uyning ishonchli, qulay, zilzilabardoshli

va mustahkam bo‘lishiga bog‘liq. Har bir qurilish materiallari amaliy xususiyatlar, afzalliklar va kamchiliklarga ega. Ammo asosiy qurilish materiali sifatida g‘ishtni tanlash nafaqat uning narxiga, balki toshning soddaligi, chidamliligi va issiqlik izolatsiyasining xususiyatlari bilan ham izohlanadi. Turar-joy binolarining devorlarini qurish uchun, odatda, og‘irligi 1900 kg / m³ bo‘lgan standart qattiq yoki kuygan loydan qilingan g‘ishtlardan foydalaniladi. Yana bir keng tarqalgan turi – og‘irligi 2000 kg / m³ gacha bo‘lgan silikat yoki oq g‘ishtlardir. Parametrlar haqida gap ketganda, bitta g‘ishtning standart
og‘irligi - 3-4 kg, o‘lchami - 250x65x120 mm bo‘lishi kerak. G‘ishtli binoning devorlarining qalinligi har doim 0,5 yoki ½, 1, 1 ½ g‘ishtga teng bo‘lishi kerak. Binoning devor qalinligi u qurilayotgan iqlim zonasiga bog‘liq bo‘lishi, ya’ni masalan, qishda o‘rtacha harorat -30 ° C ni tashkil etadigan bo‘lsa, uyning tashqi yuk ko‘taruvchi devorlari 64 sm dan oshmasligi kerak (ya’ni 2 ½ g‘isht).
X ususiy qattiq g‘isht. Bugungi kunda sanoat qurilish materiallarini shu jumladan g‘ishtlarning katta tanlovini tashkil etadi. Qattiq oddiy g‘isht devorining yuzasi odatda qo‘pol bo‘ladi, shuning uchun uni (binoning tashqarisida va ichkarisida) gipslash kerak bo‘ladi. Yana bir eng ko‘p talab qilinadigan g‘ishtlardan biri bu loydan qilingan g‘ishtdir. U qizil rangga ega, past haroratga va sovuqqa chidamli, g‘ovakliligi 20% ni tashkil etadi. Aynan shu xususiyatlari devorning issiqlik o‘tkazuvchanligini va namlikni yaxshi singishini, shuningdek, g‘ishtning ohak bilan bog‘lanish kuchini oshiradi. Bunday g‘isht turi nafaqat devorlarni qurish uchun, balki kichik me'moriy shakllarni - ustunlar, arklar va boshqalarni qurish uchun mo‘ljallangan. G‘ishtning ichida turli xil shakllar bo‘shliqlari mavjud bo‘lib, jigarrang, sariq, to‘q yoki och qizil rangda bo‘ladi. Uning o‘ziga xos xususiyati shundaki, ohak kichik o‘lchamlari tufayli bo‘shliqlarga deyarli kirmaydi
(teshik diametri - 16 mm dan oshmaydi, kengligi - 12 mm), shuning uchun ichi bo‘sh g‘ishtlarning devori past issiqlik o‘tkazuvchanligiga ega. Shuning uchun bu turdagi g‘isht, asosan, yuqori issiqlik izolatsiyasiga ega tashqi devorlarni qurish uchun ishlatiladi, ammo uydagi devorlarning qalinligini kamaytirish uchun kam keng tarqalgan ichi bo‘sh g‘isht ishlatiladi. Bo‘shliqlar yana bir nechta afzalliklarni beradi: ular tufayli xarajatlar kamayadi, binoning poydevoridagi yuk kamayadi, uning sovuqqa chidamliligi oshadi va materiallarni tashish qiymati ham kamayadi.
Silikat g‘isht.. Silikat g‘ishtning texnik xususiyatlari loy g‘ishtdan bir oz past. Sovuqqa juda chidamli emas, chunki u namlikni o‘ziga yutadi. Bundan tashqari, u yuqori zichlikka ega, shuning uchun issiqlik izolatsiyasi ham past. Silikat g‘ishtdan toshli devorlarni yotqizishni boshlashdan oldin, siz uyning poydevori qanchalik kuchli ekanligini bilishingiz kerak, chunki bu ishonchli poydevor talab qiladigan og‘ir materialdir. Ushbu xususiyatlar bilan bog‘liq holda, silikat g‘ishtlari kamdan-kam hollarda xususiy kottejlarda pichan qurish uchun ishlatiladi va ular boshqa qurilish maqsadlarida ham qo‘llaniladi.