Gimnastika va sport psixologiyasi fakulteti gimnastika nazariyasi va uslubiyati kafedrasi

Darsni o‘tkazishga bo‘lgan umumiy uslubiy koidalar o‘qitish maqsadini 
aniqlash
. O„qituvchining darsdagi faoliyatini belgilab beruvchi dastlabki holat-bu 
uning maqsadidir. O„qitish maqsadini to„g„ri belgilash uni muvaffaqiyatli o„tkazish 
hamda yakunlash uchun kafolat hisoblanadi. O„qitish maqsadiga qarab, dars 
vositalari, uslublari hamda uni tashkil qilish shakllari aniqlanadi. 
O„qituvchining darsdagi har bir hatti-harakatlari (o„quvchilarga harakat 
vazifalarini berish, dars o„tish uslublari, mashqlarni topshirish va h.k.) asoslangan 
bo„lishi lozim. SHuni hisobga olish zarurki, mashg„ulot maqsadini aniq bilish 
o„quvchilarning darsdagi faolligini oshiradi, ularning sa‟y-harakatlarini kerakli 
yo„nalishga safarbar qiladi. 
Dars vositalarini tanlash. 
Gimnastika mashg‘uloti mazmunini belgilovchi 
asosiy manba-bu davlat dasturidir. Biroq mashg‘ulot o‘tkazishda bitta 
umumiy dasturda nazarga olish mumkin bo‘lmagan sharoitlar uni uslubiy 
jihatdan yoritib berishni va ba’zi hollarda ayrim to‘ldirishlar kiritishni 
taqozo etadi. 
Har bir o„quv-trenirovka jarayoni bosqichining (chorak, semestr, trenirovka 
sikli va h.k.) yakuniy maqsadini belgilab olib, kiska vakt uchun vazifalarni xamda 

---

ularga muvofik bulgan vositalarni aniklash mumkin. 
O„rgatuvchi (trener) ukuv darsida shugullanuvchilarni amaliy va sof sport 
mashklarining okilona bajarilishi uslublariga urgatadi. 
Xar kanday gimnastika mashkni urgatish imkoniyatini ta‟minlaydigan eng 
muhim shartlardan biri – shugullanuvchining jismoniy sifatlari rivojlanish 
darajasining 
urganilayotgan 
mashk 
kiyinchiligiga 
muvofikligidir. 
Demak, 
gimnastika buyicha ukuv darsi tarkibiga maxsus jismoniy tayyorgarlikni 
ta‟minlaydigan mashklar kirishi zarur. 
Gimnastika bilan shugullanuvchi, kuch va egiluvchanlik kabi jismoniy 
sifatlardan tashkari, uz xarakatlarini uning yunalishi, amplitudasi, vakti, mushak 
kuchlanishlari darajasiga kura tabakalashtira olishi, ya‟ni uz xarakatlarini boshkara 
bilishi lozim. SHuning uchun bunday kunikmalarni shakllantirishga yordam 
beradigan mashklar gimnastika darsining tarkibiy kismi bulishi kerak. 
SHunday kilib, gimnastika buyicha ukuv darsining asosiy vositalari 
kuyidagilardan iborat: 
1.SHugullanuvchilarning 
maxsus 
jismoniy 
tayyorgarligini ta‟minlaydigan 
mashklar. 
2.SHugullanuvchilarni 
muvaffakiyatli 
urgatishga 
yordam 
beradigan 
yakinlashtiruvchi va maxsus kushimcha mashklar. 
3.SHugullanuvchilarning koordinatsion imkoniyatlarini oshiradigan turli xil 
gimnastika mashklari. 
4.Davlat dasturida kuzda tutilgan, shugullanuvchilar kontingentiga muvofik 
bulgan mashklar.