Gimnastika va sport psixologiyasi fakulteti gimnastika nazariyasi va uslubiyati kafedrasi

b) Erkin mashqlar kombinatsiyalari, 
Erkin mashqlar kombi-natsiyalarini 
o„rganishda (ularda murakkab akrobatika elementlari yo„q) o„qituvchi yalpi 
uslubdan foydalangan xolda mashg„ulotni olib boradi. Bunda u quyidagicha 
xarakat qiladi: 
1. Birinchi xisobda bajariladigan xarakatni ko„rsatib beradi va bir vaqtning 
o„zida u bilan bajarishni shug„ullanuvchilarga taklif qiladi. Agar bu xarakatlar 
nosimmetrik bo„lsa, unda o„qituvchi uni guruxga orqasi bilan turgan xolda 
ko„rsatadi. 
Xarakat murakkabligi va shug„ullanuvchilar tarkibiga qarab, bu xarakat bir 
necha marta takrorlanadi. 
2. SHug„ullanuvchilarga xarakatni namoyishsiz bajarishni taklif qiladi. 
3. Xatolarni tugatadi va birinchi xisobdagi xarakatni u to„liq darajada 
egallagunga qadar takrorlaydi. 
4. Xuddi shu tarzda birinchi to„rtta xisobgacha bajariladigan xarakatlarni 
o„rgatadi. Takrorlashda xoxlagan xisobdagi xarakatlardan boshlaydi. 
5. Xarakatlarni mustaqil o„rganish uchun 1-2 min. beradi. 
6. SHu tarzda keyingi to„rtta xisobni o„rgatadi. 

---

7. 
SHug„ullanuvchilarga egallangan xarakatlarni musiqa jo„rligida 
bajarishni taklif qiladi va sanab turadi. Xuddi shunday, lekin sanalmaydi. 
8. Ko„rsatilgan tartibda kombinatsiya oxirigacha xarakat qiladi. Takrorlash 
paytida istalgan frazadan boshlaydi. 
v) J
ismoniy tayyorgarlik mashklari.
 
SHug„ullanuvchilarda ayrim xarakat 
sifatlarining rivojlanish darajasi bir xilda emasligi sababli, ushbu mashqlarning 
mazmuni, sur‟ati va me‟yorlarini xamma xollarda individuallashtirish maqsadga 
muvofiqdir. Afsuski, buni amalga oshirish shunchalik qiyinki, ko„pgina xollarda 
(umumta‟lim maktablarida, o„rta maxsus va oliy o„quv yurtlarida) bundan voz 
kechishga xamda xamma uchun bir xil mashqlarni berishga to„g„ri keladi. Bu 
mashqlar o„zining xarakat tarkibiga ko„ra murakkab emas. Bu o„qituvchini ko„p 
marta mashqni ko„rsatib berish xamda so„z orqali tushuntirishdan xoli qiladi. 

---