Gimnastika nazariyasi va uslubiyati

Yaxlit siltash
– bu tur eng murakkab harakat turlaridan biri. Ularni bajarganda 
tananing barcha a‟zolari ishtirok etadi. Qoidadagidek, yaxlit siltash – tizza, tos-son 
va umurtqalararo a‟zolarni yozishga asoslangan harakatdir. 
Gavda bilan siltash o‟zida yaxlit to‟lqinning bir “qismi”ni aks ettiradi. 
Qo‟llar bilan siltash – badiiy gimanstikada keng qo‟laniladigan ifodali plastikaning 
muhim elementidir. Ular to‟lqinlar va qo‟llarning turli “mayin” harakatlari bilan 
birga panjalar bilan ifodali harakatlarni to‟ldiruvchi qo‟llar harakati “tili”ni tashkil 
qiladi. 
Oyoqlar bilan siltashlar – oddiy qo‟llar bilan siltash harakati, lekin ifodali 
imkoniyatlari va oyoq bilan siltash turlari qo‟l bilan siltashga nisbatan 
chegaralangan. 

---

Oyoq bilan siltashni bajarganda gimnastikachining harakat sifatlari: kuchli, tezkor 
harakatlarni amalga oshirish, tos-son bo‟g‟imi harakatchanligi, bo‟shashish va 
erkin harakat qila olish qobiliyatlari namoyon bo‟ladi.Oyoqlar bilan siltashning 
asosiy turlari siltanuvchi oyoqning harakat yo‟nalishi va harakteriga bog‟liqligiga 
qarab ajratiladi. Bu siltashlar oldinga, yonga, orqaga, shu bilan birga aylanma 
siltashlardir. 
4. Sakrashlarni Texnika tuzilishi va asoslari 
Sakrashlar
– badiiy gimnastikadagi eng yorqin elementlardan biri bo‟libgina 
qolmay, balki gimnastikachidan yaxshi jismoniy va texnik tayyorgarlikni talab 
qiluvchi murakkab harakat turlaridan biridir. Gimnastikachi sakrashni bajarganda 
minimal vaqt ichida esda qoladigan obrazni yarata olishi kerak. 
Sakrashlarning tasnifi 
Badiiy gimnastikada turli sakrashlarning extimolga yaqin 
soni asosan chegaralanmagan. Bu sakrash shaklini aniqlovchi omillar ancha 
ko‟pligini izoxlaydi, bir sakrashda birlashadigan bu omillarning turli 
kombinasiyalari imkoniyatlari esa turli harakatlarni paydo bo‟lishiga olib keladi. 
Shu sababli sakrashning moxiyatiga ko‟ra qat‟iy va to‟liq tasniflab bo‟lmaydi. 3 – 
jadvalda berilgan sxemada sakrashlarning eng harakterli turlari ko‟rsatilgan. 
S A K R A S H 
Ir
g’
is
hl
ar
Ik
ki
o
yo
qd
a 
ba
la
nd
s
ak
ra
sh
Si
lta
b 
ba
la
nd
s
ak
ra
sh
Q
ada
m
la
b 
sa
kr
as
h,
k
eng 
sa
kr
as
h
M
ur
ak
ka
b 
bur
ili
shl
ar
bi
la
n 
sa
kr
as
h
X
atl
ab 
sa
kr
as
h
Mur
ak
ka
b 
sa
kr
as
h

---