Gimnastika nazariyasi va uslubiyati

2. To‟lqinlar texnikasining tuzilishi va asoslari
 
To‟lqinlar va siltashlar – buyumlarsiz va buyumlar bilan bajariladigan mashqlarda 
keng qo‟llaniladigan ifodali elementlar sifatida xarakterlidir. Stilistikyakunlangan 
to‟lqinlar va siltashlar gimnastikachidan juda yaxshi harakat koordinatsiyasini 
talab qiladi. 
Bu ayniqsa, tananing barcha a‟zolari ishtirok etadigan, tananing katta a‟zolaridan 
boshlanib qo‟l barmoqlari bilan tugatilib bajariladigan harakatlarga ya‟ni, yaxlit 

---

to‟lqinlarga tegishlidir. To‟lqinlar va siltashlarga o‟xshash mashqlarda ayniqsa 
gimnastika harakat elementlarining ayrimlari orasidagi bog‟liqlik, ularning 
tutashligi, shu bilan birga gimnastikachining mushak apparatiga zo‟r berish va 
birlashtirishni navbatlashtira olish qobtiliyati ko‟rinib turadi. 
To‟lqinlar va siltashlarning tasnifi
Mazkur mashqlarni turlari 2-jadvalda ko‟rsatilgan. Ko‟rinib turibdiki, mazkur 
mashqlar turlari to‟lqinlar va siltashlarni bajarishda qanday tana a‟zolari ishtirok 
etishi va ularning asosiy harakat yo‟nalishiga bog‟liqdir. 
 
2-jadval 
Mazkur mashqlarning keyingi konkret mashqdagi harakat koordinatsiyasi va 
mashqning harakat tarkibi va uning murakkabligiga bog‟liq. 
2.To‟lqinlar texnikasining tuzilishi va asoslari 
Yaxlit to‟lqin
. Pastdan harakatlanish bilan boshlanadiganto‟lqinlareng ko‟p 
uchraydigan to‟lqinlar xisoblanadi. Yuqoridagi tana a‟zolari harakatiga 
beriladigan boshlang‟ich “impuls” berilganda bajariladigan teskari to‟lqin kam 
uchraydi. Quyida sogital va frontal o‟qida tana a‟zolari harakati bilan ijro 
etiladigan eng ko‟p uchraydiganto‟lqinlar to‟g‟risida qisqa bayon etiladi. 
SILTASHLAR 
TO’LQINLAR 
Yaxlit 
Gavda bilan 
Qo’llar bilan 
Oyoqlar bilan 
Oldinga 
Yonga
Orqaga 

---