Gidrotexnika

In sh oot yon devorini aylanib o ‘tuvchi filtratsiya:
1— 9 —
 
flu tb e t k o n tu ri ra q a m la ri.
Q irg ‘oqlardagi g ru n t o q im i va i n s h o o td a n aylanib o 't u v c h i filtratsiya 
fazoviy xarakterga ega. M u ra k k a b gelogik tuzilishli h u d u d l a r u c h u n h a m d a
I va II kapitallik sinfli in s h o o tla r u c h u n aylanib o 'tu v c h i filtratsiya h a m d a
m a y d o n l a m i suv bosishi m asalalarin i yech ish d a E G D A fazoviy m o d e lid a n
foydalaniladi. I l l va IV sinfli in s h o o tla r u c h u n va dastlabki h iso b lar u c h u n
depressiya yuzi holatini an iq lash u c h u n analitik usul q o 'llan ilad i.
1 . 3 . 9 . Qoyali z a m in la r d a filtra ts iy a n in g o 'z i g a
x o s x u s u s iy a tla ri
Q o y a li z a m i n l a r d a filtra tsiy a o q i m i y o r iq la r o r q a li o 't a d i . Q o y a li 
jin sla rn in g suv o 't k a z u v c h a n lig i 
solishtirm a su v sh im u vch a n lik
va 
filtra tsiya
koeffitsiyenti
bilan x a rak terlan ad i. U la r q o y a n in g yoriqlariga (y o 'n alish i, 
o 'l c h a m i va y o riq n in g u m u m i y u zu n lig ig a) va j i n s la r n in g z o 'r i q q a n l i k
d ara ja sig a b o g 'liq . Q oyali z a m i n l a r n i n g suv o 't k a z u v c h a n l i g i siquvchi 
z o 'r iq is h la r t a ’sirida y o riq larn in g tutashuvi sababli k a m ay ad i va c h o 'z u v c h i 
z o 'r iq is h la r t a ’sirida y o riq larn in g ochilishi natijasida u la r k o 'p a y a d i.
Qoyali z a m in li g m n tla r d a filtratsiya defo rm atsiy alarin in g m e x a n ik va 
kim yoviy suffoziya tu rlari m avjud. M e x a n ik suffoziya j in s la rn in g yuvilishi 
va y o riq la rd a n m a y d a z a rra la rn in g chiqib ketishi natijasida s o d ir bo 'lad i. 
K im yoviy suffoziya tark ib id a suvda ju d a te z eriydigan gips, an g id rid , tosh 
tuzi va o h aktosh mavjud b o 'lg a n jinslarda sodir bo'ladi. Kim yoviy suflbziyani 
b a r t a r a f etish u c h u n drenaj q u d u q l a r va vertikal yoki qiya sem entli to's iq 
p a rd a la r o 'rn a tila d i (1 .28-rasm ).
50

---

a) 
b) 
d)
1.28-rasm.