Gidrogeologiya va injenerlik geologiyasi asoslari

BIRINCHI QISM
1-BOB
GEOLOGIYA YO‘NALISHIGA KIRUVCHI FANLAR
Geologiya fani.  Geologiya  so‘zi  grekcha  geo  —  yer,  logos  —  fan
yoki yer to‘g‘risidagi fan demakdir
1
.
Geologiya  fani  birinchidan,  yer  qatlamlari  tarkibini,  xossa  va
xususiyatlarini,  ikkinchidan,  yerning  ichki  qismida  sodir  bo‘ladigan
hodisa va jarayonlarni, uchinchidan, yer ustki ko‘rinishini o‘zgartirish
jarayonlari, qonuniyatlarini  hamda yer  qobig‘ini tashkil  qiluvchi tog‘
jins  qatlamlarini,  ularning  yotish  holatlarini,  yotqizilish  sharoiti,
qalinliklarini, shu qatlamlarda uchraydigan hayvon, o‘simlik qoldiqlarini
tahlil  qilib  o‘rganish,  xulosalar  chiqarish  natijasida  ana  shu  tog‘  jins
qatlamlari yoshini aniqlash, shu bilan birga Yer kurrasining u yoki bu
qismida dengiz va quruqlikning o‘rin almashish vaqtlarini, sabablarini,
to‘rtinchidan,  yer  qobig‘i  qatlamlarini  va  ana  shu  qatlamlar  paydo
bo‘lishi bilan bog‘liq bo‘lgan yer osti boyliklarini kishilik jamiyati man-
faatlari uchun foydalanish yo‘llarini o‘rganadi.
Geologiya  fanining  uzoq  o‘tmishi,  rivojlanishi,  taraqqiy  etishi,
kishilarning bu fanga bo‘lgan munosabatlarining doimo o‘zgarib, o‘sib
borishi  geologiya  fanini  bir  qancha  mustaqil  fanlarga  ajralishiga  olib
keldi. Bu fanlarning eng asosiylari quyidagilar: