Geografiyasi

Yaponiya qishloq xo‘jaligi va unda fermer xo‘jaliklari 
Yaponiya dunyoda eng rivojlangan davlatdir. Ular ishlab chiqargan mahsulot 
qiymati bo‘yicha jahonda yetakchi o‘rinni egallaydi. Yaponiya 4 mingta har xil 
orollarda joylashgan. Ulardan eng kattasi Xakaydo, Xonsyu, Kyusyu, Sikaku. 

---

10 
Qishloq xo‘jaligi mamlakat milliy daromadining 7,5%ini beradi. Aholisi 122 mln. 
nafar, hududi 370 ming km
2
, qishloq aholisi 41 mln., qishloq xo‘jaligida mamlakat 
hududining 6 mln. gektaridan yoki 16%idan foydalaniladi. Shundan 2,9 mln. gektari 
sug‘oriladi. Mamlakat qishloq xo‘jaligida asosan mayda va o‘rta fermer xo‘jaliklari
faoliyat yuritadi.
Yaponiyaning tarixiy va tabiiy sharoiti fermer xo‘jaliklarida ishlab 
chiqarishni intensiv olib borishga majbur etgan. Yaponiya fermer xo‘jaliklari kichik 
– kichik yerlarda yuqori mehnat unumdorlikka erishib, yuqori daromad oladilar. 
Shaharlar atrofidagi fermer xo‘jaliklarida yil bo‘yi sabzavot yetishitiriladi, fermer 
xo‘jaliklarining katta qismi gulchilik bilan shug‘ullanadilar. Yaponiyada fermer 
xo‘jaliklarida mashina va mehnat qurollaridan ko‘ra, arzon ishchi kuchidan 
foydalanishni afzal ko‘radilar. Keyingi yillarda fermer xo‘jaliklarini rivojlanishi
tovar xo‘jaliklar sonining ko‘payishi, shuningdek, o‘g‘itlardan foydalanish 
natijasida qishloq xo‘jalik mahsulotlari yetishtirish hajmi ortib bormoqda.
Chorvachilik fermer xo‘jaliklari asosan chet eldan keltiriladigan yem-xashak 
hisobiga rivojlanmoqda. Pillachilik yapon qishloq xo‘jaligining an'anaviy tarmog‘i 
bo‘lganligi sababli fermer xo‘jaliklarida pillachilik rivojlangan.
Rivojlangan davlatlar AQSh, Yaponiya, Fransiya, Germaniya kabi 
davlatlarda fermer xo‘jaliklari o‘z aholisini qishloq xo‘jalik mahsulotlari bilan to‘liq 
ta'minlabgina qolmay, bu turdagi mahsulotlarning ko‘p qismini tashqi bozorga ham
eksport qilmoqdalar. Rivojlangan davlatlar tajribalarini o‘rganish natijasida 
respublikamiz fermer xo‘jaliklari faoliyatida yuqori samaradorlikka erishishiladi. 
9.3-jadval