GeografiYa HÁm táBİYİy resurslar fakulteti ekonomikaliq hám socialliq geografiYa kafedrasi

Tuwılıwshılıqtıń arnawlı koefficientin anıqlaw.

Tuwılıwshılıqtın’ arnawlı koeffitsienti erler ushında esaplanadı. Ol jag’dayda h’a’r mın’ 15-49 jas (14-54 jaslar ushın da esaplanadı) jastag’ı erlerge tuwılg’an balalar sanı anıqlanadı.
CFR = B:F15-49×1000
CFR –tuwili’wdi’ arnawli’ koefficenti
B - bir ji’lda tuwi’lg’anlardi’n’ absoliyut sani’
F15-49 – reproduktiv jastag’i’ hayallardi’n’ ji’lli’q ortasha sani’
2019-jılda dúnyada 140 mln adam tuwılǵan
15-49 jastaǵı hayallardıń sanı shama menen 1,8 mlrd dep aldıq
CFR=140 mln:1,8 mlrd×1000=77,7‰
Tuwılıwshılıqtıń arnawlı koefficienti 77,7‰

3. 
   Tuwılıwshılıqtıń jeke koefficienti
   

Eger bunda 20-24 jastag’ı hayallar alınsa, sol jastag’ı hayallardın’ tuwg’an balaları sanı alınadı
ASFR = Bn : Fn ×1000
ASFR - tuwılıwdın’ jeke koeffitsi,
Bn – belgili jıldagı belgili kogort (20-24 jas h.t.b.) jastagı hayallardın tuwgan balaları sani (25 mln)
Fn – belgili jıldagı belgili kogort jastag’ı hayallardın’ sanı.. (20-24 jastaǵı hayallar) 300 mln
ASFR = 25 mln : 300 mln×1000=83,3‰
Tuwılıwshılıqtıń jeke koefficienti 83,3‰


10. Orınlanǵan jumıstıń analizi
Bul ámeliy shınıǵıw demografiyalıq koefficientlerdi anıqlawǵa baǵıshlanǵan bolıp, onda tuwılıwshılıqtıń ulıwma koefficient, tuwılıwshılıqtıń arnawlı koefficienti, tuwılıwshılıqtıń jeke koefficienti, ólimshiliktiń ulıwma koefficienti, ólimshiliktiń arnawlı koefficienti, 1 jasqa shekemgi balalardıń ólimshilik koefficienti hám xalıqtıń jasawshańlıq koefficientleri esaplap shıǵıldı.
Jumıstan alınǵan nátiyjelerdiń, anıǵıraǵı demografiyalıq koefficientlerdiń kórsetkishlerin anıqlawdıń ilimiy hám ámeliy áhmiyetine de itibar qaratılıwı lazım.