Geog-8-uzb indd

http://eduportal.uz

---

53
r vojlangan. XIX asrda Ross ya mper yas Turk stonn bos b olgach, mavjud 
konlarn xar talarga tush rd . Olt n q d ruv shlar n barcha joylarda kuchay-
t rd . XX asr o‘rtalar dan o‘zbek ol mlar n ng zlan shlar asos da 
Muruntov, 
Chodak, Zarmitan, Qo‘shbuloq, Qizilolma, Marjonbuloq
olt n konlar
an qland . 1969-y lda dastlabk olt n yomb s quy ld . Shu vaqtdan olt n 
qaz b ol sh sanoat shaklland . 
O‘zbek ston olt n qa z b ch qar sh bo‘y cha dunyo da 
yettinchi
, MDH 
davlatlar ch da esa 
ikkin chi o‘rinda
turad .
Mamlakat m zda olt n qaz b ol sh sanoat n ng yana b r y r k mar-
kaz – Navo y kon-metallurg ya komb nat d r. Muruntov kon O‘z-
bek stondag na emas, Yevros yodag olt n konlar ch da eng kattas bo‘l b, 
ruda qaz b ol ngan joy hajm 2×4 km va chuqurl g 400 metrdan ort q afso-
nav y o‘ran eslatad (39-rasm).
Olt ndan key n turad gan q mmatbaho 
metall – bu
kumush
d r. Qurama tog‘ t zmala-
r da y r k kumush konlar top lgan. Toshkent 
old rayon da kumush katta m qdorda ajrat b 
ol nmoqda. Q z lqumda kumush shlab ch -
qar shn ko‘payt r sh boras da keng ko‘laml
tadb rlar amalga osh r lmoqda. Hoz rg kunga 
kel b tark b da olt n va kumush bo‘lgan 30 
dan ort q ruda konlar an qlangan.
Metallar qt sod yotda turl maqsadlarda 
shlat lad . 
Mis
sof hol da ham, qalay b lan 
(bronza), n kel b lan (melx or), alum n y b lan 
(duralum n y), rux b lan (latun) qot shma holda ham elektrotexn kada va mash na-
sozl kda keng foydalan lad . 
Qo‘rg‘oshin
akkumulatorlar, elektr kabellar shlab 
ch qar shda shlat lad . Tem r buyumlar zanglamasl g uchun rux b lan s rlanad .
Qalay dan oq tunuka va podsh pn k lar yasashda foydalan lad . Mamlakat m zda 
kumush, uran, volfram va boshqa q mmatbaho ruda konlar ham bor.
39-rasm.
Muruntov oltin koni.
?