Geodeziya

A B

2.4-rasm. Nivelirni tekshirish.

27

K eyinchalik nivelir B n u q tad an 3—5 m m asofada va n iv e l ir la n a d ig a n c h iz iq d a jo y la s h g a n J 2 s ta n s iy a g a o ‘rnatiladi. R eykalardan a2 va b2 sanoqlar olinadi. O lin- gan natijalar yordam ida A va B n u q talar orasidagi nisbiy balandlikni ikki m arta hisoblash m um kin:

1. h = ax - ( A ,+ x),

2. h — (b2 + x) - a2,

bu yerda a, - (6, + x) = ( b2 + x) - a2.

Bu tenglikni yechib, reyka b o ‘yicha sanoqdagi xatolikni topam iz:

x + a2) ~ \ ( b x + b2)


Agar x ning absolut qiym ati 4 m m dan oshm asa, nive­ lir bosh sharti bajarilgan hisoblanadi.

Teskari holatda adilak holati to ‘g ‘rilanishi kerak. Bu- ning u ch u n elevatsion vint yordam ida reykada b'2- b 2 + x sanoq o ‘rnatiladi. Bunda adilak pufagi joyidan ketib qoladi. Silindrik adilak to ‘g ‘rilash vintlari bilan pufak nol punkt- ga keltiriladi. Tekshirish qayta bajariladi.

B unday jarayon bitta usulni tashkil qiladi. Bunday usul asbob balandligini o ‘zgartirgan holda to ‘rt m arta bajari­ ladi.

M i s o l . N ivelir H 3 № 1740

	a\	b\	a-,	by.
1