Geo iqtisod 9-uzb-5-2013. indd

«General motors»
, 
«Exxon»
, 
«Ford motors»
va 
«iBm»
turadi.
Qora metallurgiya.
Sanoatning bu tarmog‘ini «muammo» ga boy deb aytish 
mumkin. Boshqa iqtisodiy rivojlangan mamlakatlar singari AQSH da qora 
metall eritish qisqarmoqda (XX asrning 90-yillari boshida, taxminan, 100 mln. t, 
hozirda 75– 80 mln. t). Bu sohada ishlovchilar soni ham kamayib ketmoqda. Qora 
metallarni eritish jarayonini mamlakatda bir necha yirik kompaniyalar nazorat 
qiladi. Shularning eng mashhuri – 
«Yunayted steyts stil» 
korporatsiyasidir.
Rangli metallurgiya
. AQSH rangli metallarning asosiy turlarini yirik ishlab 
chiqaruvchisi hisoblanadi. Mis, rux, qo‘rg‘oshin eritish zavodlari Montana, Yuta, 

---

185
Aydaxo, Arizona shtatlarida mavjud. Yirik rangli metallurgiya rayoni Tinch 
okeani sohilining shimoli-g‘arbiy qismida joylashgan.
mashinasozlik va metallni qayta ishlash
sanoati AQsh sanoatidagi eng 
yirik tarmoq hisoblanadi. Unga sanoatda jami band aholining 40 % i to‘g‘ri 
keladi. AQSH mashinasozligini o‘n minglab korxonalar va minglab firmalar 
tashkil etadi, lekin shularning ichida bir necha yirik monopoliyalar hukmronlik 
qiladi. Avtomobilsozlikda – 
«General motors», «Ford motors»
; aviasozlikda – 
«Boing», «makdonald Duglas», «Lokxid»
; elektronikada – 
«General elektro-
niks»
, kompyuter ishlab chiqarishda 
«interneyshnl Biznes mashins» 
(ibM) 
shular jumlasidandir. Amerika mashinasozligida eng muhim tarmoq avto-
mobilsozlikdir. Avtomobilsozlik tarmog‘i AQSH ning 20 ta shtatida mavjud. 
Michigan shtatidagi Detroyt shahri mamlakatning «avtomobil poytaxti» hi-
soblanadi. Bu rayonning hamma katta shaharlari (Toledo, Chikago, Klivlend, 
Buffalo va boshqalar) avtomobilsozlik markazlaridir.