Geo iqtisod 9-uzb-5-2013. indd

havo transportining
ahamiyati 
alohidadir.
Tashqi iqtisodiy aloqalar
Yaponiya iqtisodida hayotiy ahamiyatga ega. 
Buning sababi mamlakat iqtisodiyotida ko‘p sohalarning import xomashyolarga 
qarab qolganligidir. Yaponiya, asosan, sanoat xomashyolarini import qiladi va 
iste’molga tayyor mahsulotlarni eksportga chiqaradi.
Yaponiya jahonning juda ko‘p mamlakatlari bilan tashqi iqtisodiy aloqalarni 
olib boradi. Ular orasida eksport bo‘yicha AQSH (20,4 %), Xitoy (20,5 %), Ja-
nubiy Koreya (7,6 %), import bo‘yicha Xitoy (20,5 %), AQSH (11,6 %), Saudiya 
Arabistoni (5,7 %) ajralib turadi.
Yaponiyaning O‘zbekiston Respublikasi bilan tashqi iqtisodiy aloqalari ham 
rivojlanib bormoqda. U O‘zbekiston iqtisodiyotiga tobora ko‘p inves titsiya 
kiritmoqda. Buxoro neftni qayta ishlash zavodi va Sho‘rtan gaz-ki myo kompleksini 
investitsiyalashda Yaponiya faol qatnashdi. Yaponiyadan tex nologiya vositalari, 
tayyor iste’mol mahsulotlari, aloqa kommunikatsiya vositalari O‘zbekistonga 
keltirilayotgan bo‘lsa, O‘zbekistondan Yaponiyaga tobora ko‘p paxta va ipak 
tolasi, tog‘-kon, metallurgiya sanoati mahsulotlari, turli iste’mol mahsulotlari 
eksport qilinmoqda.
Yaponiyaning ichki tafovutlari.
Yaponiyada iqtisodiy jihatdan yaxshi rivoj-
langan hududlar bilan bir qatorda, hali yetarli darajada o‘zlashtirilmagan rayonlar 
ham mavjud.
Tinch okeani sanoat mintaqasi iqtisodiy jihatdan eng rivojlangan rayon 
bo‘lib hisoblanadi. Bu mintaqa Tokio qo‘ltig‘idan Osaka qo‘ltig‘igacha cho‘ziladi. 
Aslida Tokaydo megalopolisini tashkil qilgan bu hududning relyefi nisbatan tekis. 
Bu tekislik Tinch okeani bo‘ylab o‘rtacha 15 – 65 km li tor yo‘nalishda 600 km 
dan ortiq masofaga cho‘zilgan.
Mamlakatning rivojlanish darajasiga ko‘ra ikkinchi rayoni 
Xonsyu orolining 
janubiy va Kyusyu orolining shimoliy qismlaridir. 
Rayonda faqat Kit
akyusyu 

---

154
(Shimoliy Kyusyu) sanoat aglomeratsiyasi yuqori darajada rivojlangan metal-
lurgiya va og‘ir mashinasozlik sanoatlari bilan ajralib turadi.
Yaponiyaning uchinchi rayoni