Gapning uyushiq bo‘laklari haqida ma’lumot Bir umumiy bo‘lakka tobe bog‘lanuvchi, bir XIL sintaktik vazifa bajaradigan, o‘zaro teng bog‘lovchilar va sanash ohangi yordamida bog‘langan

Yaxshi xislatlari bor: oppoq soqoli bilan farzandlarini ham, nevaralarini ham, qo‘shni o‘g‘il-qizlarni ham, ko‘cha-ko‘ydagi begona bolalarni ham – xullas, barchani sizlab gapirardi gapida umumlashtiruvchi so‘z va uyushiq bo‘laklar o‘rtasida kirish so‘z – xullas ishlatilgan. Bunday holatlarda uyushiq bo‘laklardan so‘ng tire, umumlashtiruvchi bo‘lakdan oldin vergul, kirish so‘zdan oldin tire qo‘yiladi.

Uyushiq kesim

Bu gap tarkibida ikki va undan ortiq atov birliklari (so‘z, ibora, so‘z birikmalari) bilan ifodalangan kesim bo‘lib, kesimni shakllantiruvchi vositalar faqat keyingi kesim tarkibida ifodalanadi, barchasiga aloqador ko‘p kesimli gap kesimi uyushgan sodda gap sanaladi.

Kesimi uyushgan sodda gap grammatik asosning ko‘pligi bilan qo‘shma gaplarga o‘xshab ketadi. Biroq ular bir-biridan farq qiluvchi grammatik hodisalardir. Kesimi uyushgan sodda gaplarda nechta grammatik asos bo‘lishidan qat’i nazar, ega bitta bo‘ladi, kesimlar tarkibidagi grammatik shakllar oxirgisiga qo‘shiladi. Shakllangan, ya’ni kesimlik shakllariga (tasdiq, inkor, mayl, zamon, shaxs-son ma’nolariga) ega kesim alohida bir hukmni ifodalaydi, muayyan gap markazini tashkil eta oladi. Shuning uchun ikki va undan ortiq shakllangan kesimli gaplar qo‘shma gaplar sanaladi. Qo‘shma gaplarda ham bir grammatik asosning alohida bo‘laklari bo‘ladi. Kesim tarkibidagi grammatik shakllar har biriga qo‘shiladi. Har bir kesim mustaqil shakllanadi.