G. S. K u t u m o V a I. I. I n o g a m o V g e o d e z I ya va m a r k s h e y d e r L i k I s h I

6.11-rasm. Nivelirlash yo’llari  

---

72 
mm ga teng, 6.3-jadvalda davlat balandlik tayanch tarmoqlari haqidagi ba’zi bir 
ma’lumotlar berilgan.
Davlat balandlik tayanch tarmoqlari qurish nivelirlash katalogini tuzish bilan 
yakunlanadi. Nivelirlash katalogida nivelirlash klassi, bajarilgan yili va bajargan 
tashkilot nomi, marka va reper nomeri, ularning ti pi, joylashgan o’rnining tasviri, 
boshlang’ich reper yoki markazgacha bo’lgan masofa, balandligi, Kronshtadt 
futshtogidan balandligi ko’rsatiladi. Balandlik tayanch tarmoqlari to’grisidagi
materiallar Markaziy Kartografiya-geodeziya fondiga topshiriladi, nusxasi esa 
nivelirlash ishini bajargan tashkilotda saqlanadi. 
Biror tashkilot yoki idora, zarur bo’lganida, nivelirlash materiallarini 
Markaziy kartografiya-geodeziya fondidan yoki uning joylardagi bo’limlaridan olib 
foydalanishi mumkin.
6.7. Mahalliy tayanch tarmoqlari 
Yuqorida territoriyaning 1:25000 va 1:10000 masshtabli topografik planini 
olish uchun tayanch tarmoq barpo qilishda har 50-60 km
2 
joyga bitta davlat geodezik 
tayanch punkti to’g’ri kelishi lozim deyilgan edi. 1, 2 va 3-klass davlat geodezik 
tayanch tarmoqlarini o’tkazishda punktlar shunday joylashadi, 1:5000 va undan 
yirik masshtabli topografik planlar olish uchun kerak bo’lgan tayanch tarmoqlari 4- 
klass davlat geodezik tayanch tarmoqi va mahalliy geodezik tayanch tarmoqi 
o’tkazish yo’li bilan hosil qilinadi. Mahalliy geodezik tayanch tarmoqlari faqat yirik 
masshtabli topografik tasvirga olish uchungina emas, balki turli muhandislik-
geodezik ishlarini bajarish uchun ham asos bo’lib xizmat qiladi. Masalan shahar, 
qishloq va sanoat korxonalari territoriyalarida quriladigan mahalliy geodezik 
tayanch tarmoqlaridan shahar, qishloqlarni planlashtirishda hamda qurilish 
loyihalarini, shahar yer osti kommunikatsiyalari loyihalarini joyga ko’chirishda, 
sanoat korxonalari va uy-joy binolarining qurilishini tekshirishda, qizil chiziqlar 
o’tkazishda, shuningdek metropoliten, kanal, ko’prik va boshqa joylarning 
loyihalarini joyga ko’chirishda hamda bu inshootlarni qurishda foydalaniladi. 

---

73 
6.3-jadval