G. Q. Salijanova boyitishning yordamchi

sentrifugalarning chizmasi: 
a
– filtrlovchi; 
b
– cho‘ktiruvchi.

---

62
Aylanuvchi rotor ichiga yuklangan mahsulot markazdan 
ko‘chirma kuch bilan rotorning setkali yuzasiga tikiladi va sekin 
pastga sirpanuvchi cho‘kma hosil qiladi. Suv shu kuch ta’sirida 
cho‘kma orqali filtrlanib, setkaning teshiklari orasidan o‘tadi 
va quyulish patrubkalari orqali chiqarib olinadi. Yaxlit rotorli 
sentrifugalar 
cho‘ktiruvchi sentrifugalar
deyiladi va suyuq bo‘ta-
nalarni suvsizlantirish uchun qo‘llaniladi.
Suvsizlantiriluvchi mahsulot barabandagi tuynuk orqali mar-
kazdan qochirma kuch bilan sentrifuga rotoriga tashlanadi va 
rotorning yaxlit yon devoriga siqiladi. Suv cho‘kmadan siqib 
chiqariladi, rotorning yonbosh qopqog‘idagi teshikdan oqib tushadi 
va quyulish patrubkasi orqali chiqarib olinadi. Cho‘kma shnek 
yordamida
rotorning devori bo‘ylab ikkinchi yon bosh qopqoqqa 
tomon harakatlanadi va bo‘shatuvchi voronkadan tushirib olinadi. 
Cho‘ktiruvchi sentrifuganing
rotori
va
shneki bir tomonga,
lekin 
turlicha tezlikda aylanadi. Ikkala turdagi sentrifugalarning rotorlari 
ham qoplama bilan yopiladi.
Filtrlovchi sentrifugalar yirikligi – 13 + 0 mm va namligi 15–
30 % ko‘mirli boyitmalarni suvsizlantirishda 8–10 % namligi mah-
sulot beradi
va ishlab chiqarish unumdorligi qattiq zarrachalar 
bo‘yicha 30–40 t/soatga yetadi.
Cho‘ktiruvchi sentrifugalar esa –1 + 0 mm li ko‘mirli shlamlarni 
suvsizlantirishda 16–18 % namlikka ega cho‘kmani ushlab beradi. Ish-
lash unumdorligi qattiq zarrachalar bo‘yicha 40–60 t/soatga yetadi.
?
nazorat savollari
1. Filtrlash deb nimaga aytiladi?
2. Filtr-pressning ish sikli qaysi jarayonlardan iborat?
3. Filtrlash jarayoniga nimalar ta’sir qiladi?

---

63