G‘. M. Milliy iqtisodiyotda axborot tizimlar va texnologiyalar

Kompyuter turlari

Kompyuterlarni qo‘llash sohasi bo‘yicha tasnifi 1.6.5.- rasmda keltirilgan.
Server . Server – Tarmoqda joylashgan fayllar boshqa resurslardan erkin foydalanishni taqdim etuvchi tarmoqdagi kompyuter.
Internetda server deganda, veb-sahifalar joylashgan va veb-
brauzerlar so‘rovlariga javob beruvchi kompyuterga tushuniladi.
Server — bu tarmoqning barcha ishchi stanciyalar so’rovlarini qayta ishlash uchun ajratilgan ko’p foydalanuvchili kompyuter bo’lib, u bu stanciyalarga umumiy tizim resurslariga (hisoblash quvvatlariga, ma’lumotlar bazasiga, dasturlar kutubxonalariga, printerlarga, fakslarga va b.) murojaat qilish imkomini beradi va bu resurslarni taqsimlaydi. Server o’zining tarmoqli operacion tizimiga yega bo’lib, tarmoq barcha bo’g’inlarining ishi uning boshqaruvi ostida o’tadi. Serverga quyiladigan yeng muhim talablar ichida yuqori ish unumdorlikni va ishonchliligini ajratib o’tish lozim.
Ishchi stanciyalarga tarmoq resurslarini taqdim yetishdan tashqari, serverning o’zi ham mijozlarning so’rovi bo’yicha ma’lumotlarni mazmunli qayta ishlashni bajarishi mumkin — bunday serverni ko’pincha qo‘shimcha (ilovali) server deb atashadi.
Server tarmoqda ko‘pincha ixtisoslashtiriladi. Ixtisoslashgan serverlar ma’lumotlar bazasini va ma’lumotlar arxivini yaratish va boshqarish, ko‘p adresli faksimil aloqa va yelektron pochtani qo‘llash, ko‘p foydalanuvchili terminallarni (printerlarni, plotterlarni va b.) boshqarish bo‘yicha tarmoq ishidagi yeng «zaif» joylarni bartaraf yetish uchun ishlatiladi.
Ixtisoslashgan serverlarga misollar:
Fayl-server (File Server) — qiymatlar bazasi bilan ishlash uchun ko‘pincha sig‘imi terabaytgacha bo’lgan RAID diskli massivlardagi hajmli diskli yeslab qolish qurilmalariga yegadir.
Arxivli server (zahirali nusxalash serveri — Storage Express System) — ma’lumotlarni zahirali nusxalash uchun yirik ko‘p serverli tarmoqlarda, sig‘imi 5 Gbaytgacha bo‘lgan almashtiriladigan kartrijli magnit lentadagi yig’uvchilar (strimmerlar) ishlatiladi; odatda, tarmoq ma’muriyati tomonidan scenariy bo‘yicha (tabiiyki, arxiv katalogini tuzish bilan) serverlardan va ishchi stanciyalardan olingan ma’lumotlarni siqishtirish yo‘li bilan kundalik avtomatik arxivlashtirishni bajaradi.

Kompyuterlarni qo‘llash sohasi bo‘yicha tasnifini

2. 
   - rasm.
   

Faks-server (Net SatisFaxion) — samarali ko‘p adresli faksimil aloqani tashkil yetish uchun, bir nechta faks-modemli platali, uzatish jarayonida ruxsat yetilmagan murojaat qilishdan ma’lumotlarni maxsus himoyali, yelektron fakslarni saqlash tizimli ajratilgan ishchi stanciyasidir.