Fransiyada davlat byudjeti, byudjet tizimi va byudjet jarayonini tashkil etish

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
7-rasm. Natijaviylikka yo’naltirilgan byudjetlashtirish elementlari
25
.
 
Natijaviylikka yo’naltirilgan byudjetlashtirishni amalga joriy etish ayni 
vaqtda byudjetni kelajakka rejalashtirishga o’tishni ham nazarda tutadi. Lekin, 
25
Azizova I. A. Natijaga yo’naltirilgan byudjetlashtirish. O’quv qo’llanma. - T.: info COM. UZ 
nashriyoti. 2010. –B.46. 
Taklif qilingan 
chora-tadbirlarni 
zarurligini 
asoslash 
Xarajatlarni 
natijalar bilan 
taqqoslash va 
baholash 
Muqobil 
imkoniyatlarni 
aniqlash 
Natijaviylikka yo’naltirilgan byudjetlashtirish elementlari 

---

59 
byudjetni rejalashtirish va ijro etishning xarajatlar usulidan natijaga yo’naltirilgan 
byudjetlashtirishga samarali o’tish uchun ancha uzoq vaqt ajratish talab etiladi. 
Shuni hisobga olish lozimki, iqtisodiy taraqqiy etgan mamlakatlarda bu 
yondashuvni joriy etishga bir necha o’n yil vaqt ketgan. Masalan, Fransiyada bu 
yo’lda ilk qadamlar yarim asr oldin tashlangan va hozirgi vaqtda natijaviylikka 
yo’naltirilgan byudjetlashtirish mexanizmini takomillashtirish davom etmoqda
26
. 
Dastur doirasidagi har bir tadbirga xarajatlar alohida ko’rsatiladi. Bundan tashqari, 
bevosita byudjetda baholash mezonlarining mohiyati ko’rsatiladi. Ular shu dastur 
doirasida moliyalashtirilayotgan ob’ekt yoki xizmatning holatini va dastur 
yakunlanganda erishilishi rejalashtirilayotgan holatni aks ettiradi. Natijaviylikka 
yo’naltirilgan byudjetlashtirish uslubi quyidagi vazifalarni echishga imkon beradi: 
–
aholi talablariga mos xizmatlarni taqdim etish; 
–
xarajatlarning nafaqat qiymatini, balki ijtimoiy samaradorligini aniqlash; 
–
byudjet xarajatlarining asosliligi va tiniqligini oshirish; 
–
byudjet tasnifi bo’yicha resurslarni xarajat turlari bo’yicha emas, strategik 
maqsadlar bo’yicha taqsimlash.