Ma'ruza №1 Paskal tilining umumiy tavsifi

Mavzu:Dasturlash tillari yordamida dasturlarni ishlab chiqish.
Reja:

1. 
   Dastur tushunchasi. Paskal tilida dastur tarkibi.
   
2. 
   Dasturni asosiy bo’limlari.
   
3. 
   Operator tushunchasi. Paskal tilidagi operatorlar tasnifi.
   

XULOSA


1.Dastur tushunchasi. Paskal tilida dastur tarkibi.
Dastur deb maxsus tilda yozilgan EHMda masala yechish uchun qadamma-qadam yozilgan aniq va mukammal instruktsiyaga aytamiz. Paskal tilidagi dastur tarkibi 2 asosiy qismdan iborat bo’ladi. Bo’lar dastur sarlavhasi va dastur tanasi. Dastur tanasidan keyin nuqta quyiladi, bu nuqta dastur oxirini bildiradi. Dastur sarlavhasi dastur tanasidan nuqta vergul bilan ajratiladi.
::;
Dastur sarlavhasi PROGRAM xizmatchi so’z bilan boshlanadi, bu so’zdan keyin shu dasturga berilgan nom yeziladi (bu nom dastur ichida hech qanday sifatida ishlatilishi mumkin emas). Dastur nomidan keyin yumalok konus ichida dastur parametrlari ro’xati beriladi. Bu parametrlar fayllar nomi bo’lib ular orqali dastur tashki muhit bilan boglanadi. Mavjud bo’lgan ko’plik fayllar orasidan 2 standart matnli fayllar ajratilgan. Bo’lar dasturni boshlangich ma'lumotlar va ma'lumotlarni qayta ishlash natijalari bilan boglaydigan INPUT va OUTPUTlardir.
Dastur sarlavhasi yozilishni quyidagi misolda ko’ramiz:
PROGRAM HFCRFL (INPUT, OUTPUT);


2.Dasturni asosiy bo’limlari.
Paskalni ko’p versiyalarida INPUT va OUTPUT yozilmasligi ham mumkin. Umumiy holda dastur tanasi (bloki) 6 bo’limdan iborat va ular aniqlangan ketma-ketlikda bo’lishi shart.
::q




Dasturni asosiy vazifasi bu EHMga ma'lumotlarni (berilganlari) qayta ishlash buyicha amallar berish.Bu amallar operatorlari yordamida beriladi. Shuning uchun ham operatorlar bo’limi asosiy hisoblanadi va har qanday dasturda ishtirok etishi shart. Operatorlar bo’limidan oldingi bo’limlar ba'zi dasturlarda ishtirok etmasligi ham mumkin. Ular tavsiflash bo’limlari deyiladi.

Belgilar bo’limi Dasturni ixtiyeriy operatorining oldiga belgi va ikki nuqta kuyib kolgan operatorlaridan ajratish mumkin. Operatorlarni belgilari bir xil bo’lishi mumkin emas. Operatorni belgisini uning nomi sifatida karaladi.Dasturda ishlatilayotgan har bir belgi avval belgilar bo’limida tavsiflash yo’li bilan e'lon qilinishi kerak: