Fotoenergetikada nanostrukturali yarimo‘tkazgich materiallar II xalqaro ilmiy anjumani

 
 

---

Fotoenergetikada nanostrukturali yarimo‘tkazgich materiallar

II xalqaro ilmiy anjumani 
 
19-20 noyabr 2021 yil 
123 
Список литературы
1.
J.S. Pan, R.S. Kiu, Z. Zhang et al. // Surf. Sсi. 2006. Vol. 600. P. 1308–1318. 
2.
T. Nemoto, S. Matsuno, T. Sato, K. Gotoh, M. Mesuda, H. Kuramochi, K. 
Toko, N. Usami, and T. Suemasu. Japanese Journal of App. P., 2020. Vol. 
59, No. SFFA06. 
3.
В.Л. Дубов, Д.В. Фомин. Успехи прикладной физики. Т. 4. 2016. № 6 , 
С.599 - 605.
4.
S.B. Donaev, B.E. Umirzakov, D.U. Sobirova, T.D. Azimov, D.K. Alimova. 
IOP Conference Series: Earth and Environmental Science, 2020, Vol. 614, (1), 
№ 012001. Doi: 10.1088/1755-1315/614/1/012001. 
 
 
YARIMO’TKAZGICHLI SFERIK KVANT NUQTALARINING
CHIZIQLI VA NOCHIZIQLI OPTIK XUSUSIYATLARI 
 
K.A. Qoraboev, D.B. Yusupov, U.K.Sapayev* 
Toshkent davlat texnika universiteti, Toshkent 
*
e-mail: [e-mail] 
 
Annotassiya: 
Sferik simmetriyaga ega bo’lgan kvant sistemalari uchun 
Shredinger tenglamasi yordamida sharsimon kvant nuqtalarining (KN) chiziqli va 
nochiziqli optik kirituvchanliklari analitik ko’rinishdagi ifodasi olindi. Shredinger 
tenglamasini yechish uchun muhitda izoliyasiyalangan elektronlar teskari kvadratik 
Helmann potensiali bilan bo’glangan deb qarab Nikiforov-Uvarov usuli yordamida 
yechildi. Zichlik matrissa formalizimi yordamida chiziqli va nochiziqli yutilish 
koeffitsentlari va muhitning sindirish ko’rsatkichi o’zgarishlari hisoblab topildi. 
Elektr dipol momentining matritsa elementlari 
1
l
 
va 
0
m

tanlash qoidalari 
bo’yicha hisoblandi. Misol sifatida galliy arseniddan (GaAs) yaratilgan KNlar 
uchun hisoblashlar olib borildi.
Kalit so’zlar: 
Shredinger tenglamasi, KN, potensial to’siq, chiziqli va 
nochiziqli optik kirituvchanlik, zichlik matritsa formalizimi, dipol momenti.

I. Kirish 
Yarimo’tkazgichli kvant nuqtalar (KN) texnologiyasi asrlar davomida ilmiy 
jamoatchilik e’tiborini jalb qilib kelmoqda. Bunga asosiy sabab KNning 
o’lchamlari uning har xil fizik xossalariga ta’sir etishidadir. Shu bilan birga KN 
o’lchamlarini o‘zgartirish bilan uning fizik xossalarini boshqarish imkoniyati 
paydo bo’lmoqda. Nano o’lchamli yarimo’tkazgichli materiallarda elektronning 
kvant xossasini chegaralash va shu bilan birga optoelektron qurilmalarni ishlab 
chiqishda talab qilinadigan nochiziqli optik ta’sirlarni keltirib chiqarish 
imkoniyatini yaratadi. Kvant o’ralari, kvant simlari, va KNlarining chiziqli va 
nochiziqli optik xususiyatlarini o’rganish bugungi kunning dolzarb muammolariga 
kiradi [1,2]. 

---