Fe'l. Fe'lning ma'nosi va grammatik belgilari


birlik I kelayotgan edim II kelayotgan eding III kelayotgan edi b) fe'l negiziga -moqda



Download 43,05 Kb.
bet10/14
Sana20.07.2022
Hajmi43,05 Kb.
#825572
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   14
Bog'liq
Fe\'l. Fe\'lning ma\'nosi va grammatik belgilari

birlik
I kelayotgan edim
II kelayotgan eding
III kelayotgan edi

b) fe'l negiziga -moqda qo'shimchasini qo'shib, edi to'liqsiz fe'lini keltirish va tuslash bilan hosil bo'ladi.


birlik ko'plik
I yozmoqda edim yozmoqda edik
II yozmoqda eding yozmoqda edingiz
III yozmoqda edi yozmoqda edi (-lar)
O'tgan zamon maqsad fe'li nutq jarayonidan ilgari bajarilishi
maqsad qilingan, biroq bajarilib tugallanmagan ish-harakatni bildiradi.
O'tgan zamon maqsad fe'li quyidagicha hosil bo'ladi.
a) fe'l negiziga -moq qo'shimchasini qo'shib, edi to'liqsiz fe'lini keltirish va tuslash bilan:

birlik
I yozmoqda edim
II yozmoqda eding
III yozmoqda edi
ko'plik
yozmoqda edik
yozmoqda edingiz
yozmoqda edi (-lar

b) fe'l negiziga -digan qo'shimchasini qo'shib, edi to'liqsiz fe'lini keltirish va tuslash bilan:
birlik ko'plik
I boradigan edim boradigan edik
II boradigan eding boradigan edingiz
III boradigan edi boradigan edi (lar)Hozirgi zamon fe'li ish-harakatning nutq so'zlanib turgan
Paytda bajarilayotganini ifodalaydi. Hozirgi zamon fe'lining quyidagi shakllari mavjud:
1) hozirgi -kelasi zamon fe'li. 2) hozirgi zamon davom fe'li.
Hozirgi kelasi zamon fe'li nutq so'zlanib turgan paytda boshlanib, undan keyin davom etadigan harakatni bildiradi. Bu fe'l shakli fe'l negiziga -y (-a) qo'shimchasini qo'shish va tuslash orqali hosil bo'ladi.
birlik ko'plik
I yozaman yozamiz
II yozasan yozasiz
IIIyozadi yozadi (-lar)
I o'qiyman o'qiymiz

  1. o'qiysan o'qiysiz

  2. o'qiydi o'qiydi (-lar)

Hozirgi zamon davom fe'li nutq so'zlanib turgan paytda bajarilishda davom etib turgan ish- harakatni bildiradi. Bu shakl quyidagicha hosil bo'ladi: 1) fe'l negiziga -yap qo'shimchasini qo'shish va tuslash bilan:



Download 43,05 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   14




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish