Фавқулодда вазиятларнинг олдини олиш соҳасидаги давлат сиёсати қандай шаклланади?

Экологик фавқулодда вазиятлар қандай таснифланади?



1) Қуруқлик (тупроқ, ер ости)нинг ҳолати ўзгариши билан боғлиқ вазиятлар:
- ҳалоқатли кўчкилар – фойдали қазилмаларни қазиш чоғида ер остига ишлов берилиши ва инсоннинг бошқа фаолияти натижасида ер юзасининг ўпирилиши, силжиши;
- Тупроқ ва ер саноати туфайли келиб чиқадиган токсикантлар билан ифлосланиши, оғир металлар, нефт махсулотлари, шунингдек, қишлоқ хўжалиги ишлаб чиқаришида одамларнинг соғлиғи учун хавф солувчи концентрацияларда қўлланиладиган пестицидлар ва бошқа заҳарли химикатлар мавжудлиги.
2) Атмосфера (ҳаво муҳити) таркиби ва хоссалари ўзгариши билан боғлиқ бўлган вазиятлар:
- ҳаво муҳитининг қуйидаги ингридиентлар билан экстремал юқори ифлосланиши: олтингугурт диоксид, диоксид, азотли оксид, углеродли оксид, диоксид, қурум, чанг ва одамлар соғлиғига хавф солувчи концентрацияларда антропоген тусдаги бошқа зарарли моддалар;
- кенг кўламда кислотали ҳудудлар ҳосил бўлиши ва кўп миқдорда кислота чиқиндилари ёғилиши;
- радиациянинг юқори даражаси.
3) Гидросфера ҳолатининг ўзгариши билан боғлиқ вазиятлар:
Ер юзаси ва ер ости сувларининг саноат ва қишлоқ хўжалиги ишлаб чиқариши оқавалари билан: Нефт махсулотлари, одамларнинг захарланишига олиб келган ёки олиб келиши мумкин бўлган, таркибида оғир металлар, ҳар хил химикатлар мавжуд бўлган чиқиндилар ва бошқа зарарли моддалар билан экстримал юқори даражада ифлосланиши;
Бинолар, мухандислик коммуникациялари ва уй-жойларнинг емирилишига олиб келиши мумкин бўлган ёки олиб келган сизот сувлар миқдорининг ортиши;
Сув манбалари ва сув олиш жойларининг зарарли моддалар билан ифлосланиши оқибатида ичимлик сувнинг кескин етишмаслиги.

15. 
    Атмосфера ҳолатига қандай омиллар таъсир қилади?
    

Атмосфера таркиби ва хусусиятларининг (ҳаво муҳитининг) ўзгариши билан боғлиқ вазиятлар. Ҳавонинг таркибий қисмида юз берадиган ўзгаришлар, яъни унинг таркибида турли хил моддалар миқдорининг ортиб кетиши завод ва фабрикалар, кимё корхоналари фаолияти билан боғлиқ. Бундан ташқари ўрмонлар, нефт маҳсулотларининг ёниши, минерал конлар ва бошқалар ҳам ҳавонинг ифлосланишига жиддий таъсир кўрсатмоқда. Ҳавонинг ифлосланиши айниқса йирик шаҳарларда ортиб бормоқда. Чунки шаҳарларда ҳавони ифлослантирувчи манба – саноат, транспорт тизимлари ва ахлат уюмлари бошқа жойларга нисбатан кўп миқдорни ташкил қилади.
Автоуловларнинг двигателлари ва тамаки тутунидан чиқадиган газ таркибида ҳам хавфли заҳарли моддалар - бензопирен, диоксид ва бошқалар мавжуд. Тамаки тутуни (никотин) таркибида 4000га яқин бирикмалар мавжуд бўлиб, улардан 50таси саратон касаллигига олиб келади. Шунингдек, тамаки тутунининг таркибига карбонат ангидрид, аммиак, азот оксиди, пиридин, нитрат бирикмалари, изопрен, ацетон, изобутилен, бутен, толуол, пропилен, стирол, проинитриллар мавжуд. Ҳаводаги чанг токсик моддаларни ўзида тўплаш хусусиятига эга бўлиб, ушбу организмни заҳарланиш хусусиятига эга. Бундан ташқари, чанг микробларнинг ривожланишига ҳам ўз ҳиссасини қўшади.
Ҳавони, шу жумладан, сув ва тупроқни тозалаб берадиган энг яхши восита бу ўсимлик ҳисобланади.

15.