Farmakologiya

19. Trankvilizatorlar (anksiolitik)lar va sedativ vositalarining lotincha nomlari va ularning asosiylarining chiqarilish shakli va dozasini yozing.
Javob: Trankvilizatorlar markaziy nerv sistemasiga ruhiyatga o’ziga xos tinchlantiruvchi – antisiolitik ta’sir ko’rsatadi: qo’rquv, hayajon, bezovtalik, ruhan ezilish, g’am-tashvish tuyg’ularini kamaytiradi. Trankvilizatorlar, antisiolitik va sedative ta’sir tufayli uyquga ketishini osonlashtiradi, davomli tinch uyqu keltiradi, shu sababli bu moddalar uyqu dori sifatida psixonevroz holatlarida, yurak- me’da ichak nevrozida va xirurgiyada pnenudikatsiya uchun qo’llanadi.
Sibazonum (sibazon,seduksen) – tabletka 0,005 – 0,5% li eritma 2 ml ampulalarda
Phenazepanum (fenazepan) – tabletka – 0,25 – 1% li eritma 2 ml ampulalarda
Nozepanum (nozepam) - tabletka 0,01
Mezapanum (mezapam) – tabletka 0,01
Tetrozepanum (tetrazepam) – tabletka 0,05
Sedativ moddalar miya po’stlog’ida tormozlanish jarayonlarini oshirib, ularni jamlab chuqurlashtiradi, markaziy nerv sistemasiga tinchlantiruvchi ta’sir ko’rsatadi. Moddalarning ta’siri nerv sistemasining turi hamda faolligiga bog’liq. Bu moddalar nevroz, nevrostomiya, uyqusizlikda qo’llanailadi.
Natrii bromidum (natriy bromid)– kukun tabletka 0,5 – 3% li eritma
Tinctura Valyerianae (valeriana tindirmasi) - 30ml – flakonlarda
Tinctura Leonuri cardiaca (arslonquyruq tindirmasi)– 25 ml flakonlarda

20. Narkotik analgetiklarning lotincha nomlari va ularning asosiylarini chiqarilish shakli va dozasini yozing.
Javob: Narkotik analgetiklar uchun quyidagilar xosdir:
kayf chaqirish, tobelik, qaramlik (jismoniy va ruhiy), o‘rganish.
kuchli og‘riqsizlantirish, ayniqsa jarohatlar va kuchli og‘riqlarda(infarkt, saraton va boshqalar).
o‘rganib qolganda berilmasa, abstinensiya sindromini yuzaga chiqishi.
Narkotik analgetiklarning ta’sir mexanizmi, ularning opiat retseptorlariga ta’sir etishi bilan bog‘liq.
Morphini hydrochloridum (morfin) – tabletka 0,01, 1%li eritma 1ml li ampulalarda
Omnoponum (omnopon) - kukun 1-2 % li eritma 1ml li ampulalarda
Pentazocini hydrochloridum (pentazotsin) - tabletka 0,05
Promedolum (promedol) - kukun, kukun tabletka- 0,025 1-2 %li eritma 1ml li ampulalarda va shpris tubiklarda
Tramadolum (tramadol) – kapsula 0,05 ampula 1ml (50mg)
Phentalinum (fentalin) – 0.005 %li eritma va 2-5 ml ampulalarda