НАЗОРАТ САВОЛЛАРИ.
Ибтидоий жамоада диний маросимларнинг эстетик томони.
Шары динларида бадиий ижод.
Турли динларда худолар ва ьайритабиий мавжудотларнинг акс эттирилиши.
Ислом динида худонинг тасвирланиши.
Ибодат жамоаларининг кщринишлари.
Сиьиниш маросимида эстетик компонентларнинг роли.
Сиьиниш жараёнларидаги щйин элементлари.
Ноананавий динларда эстетик компонентлари.
Сиьинишдаги эстетик компонентларнинг психологик таoсири.
10. Эстетик компонентлар ва диний онг.
Фойдаланиш учун адабиётлар.
1. Угриновчи Д.М. «Психология религии» М.1986 г.
2. Платонов К.К. «Психология релегии» М. 1967 г.
3. Попова М.А. «О психологии релегии» М. 1969 г.
4. Попова М.А. «Критика психологической опологии
релегии» М.1972.
Оила диний эoтиыодни узатувчи сифатида.
РЕЖА:
1.Диний эoтиыодни саылаб ыолишда оиланинг роли.
2.Диний эoтиыод узатувчи сифатида оила типлари.
Таянч иборалар.
Диний тассавурлар, диний эътиыод, диний тарбия бщйича оила типлари, антроморф ъусусиятлар диний конфенсия
Маысад. Ёшларга диний эътиыодни щргатишда ота-оналарнинг роли ва бола тарбиясидаги ижобий ва салбий оыибатларни тахлил этиш.
Муаммо. Диний эътиыодни саылаб ыолишда оиланинг роли ва уларнинг типлари
Шахснинг шаклланиши оиладан бошланади.айнан оилада инсон характернинг ъислатларига пойдевор ыщйилади, индивиднинг динга муносабати, ижтимоий ва дунёыараш ориентацияси шаклланади. Бола билан ота-оналар щртасидаги кщп нарсани белгилаб бериладиган дастлабки социал психологик контакт ъисобланади.
Чет эл диншунослари оила болада динийликнинг шаклланишида алоъида рол щйнашини таoкидлашади. ГФРни психологи В.Трилpхаазанинг кщрсатишича боланинг оилада ёки оила аoзоларидан олган диний тасаввурлари «Кейинги диний хаётлари учун асосий аъамият касб этади. Социал психологлар М.Аргейл ва Б.Бент-Халлами ота-оналарнинг диний установкалари янги авлод динийлигининг шаклланишининг энг муъим олимларидан де ъисоблайдилар. Ота-оналарнинг болалардаги диний эoтиыоднинг шаклланишаг таoсирини шундай ъам билса бщладики, кщпгина болалар ота-оналарнинг диний конфессиясини саылаб ыоладилар. Америкалик социолог В.Стариннинг 1963 йилдаги маoлумотларига кщра 85% ёш католиклар, 71% ёш протестантлар ва 65% ёш иудализмчилар ота-оналари диний эoтиыодларини саылаб ыоладилар.
Америкалик психолог С.Ненн оиладаги тарбия билан болалар диний эoтиыоди щртасидаги алоыанинг аниылаш учун, махсус тадыиыот щтказган. У ъамма тадыиы ыилигна оилаларни тщрта типга ажратади. Биринчи тип оилада ота ъам, она ъам болаларнинг щзгаларнинг ёмон тутсалар худо жазолайди деб уытиришади. Иккинчи тип фаыат она шундай тарибий беради. Учинчи тип фаыат ота шундай деб уытиради. Тщртинчи тип ота ъам она ъам болаларни худонинг жазолашидан ыщрыитмайдилар. Маoлум бщлишича 73% катта ёшли болалар ва 84% кичик ёшдаги болалар биринчи тьипда тарбияланган болалар худди хар ыандай ёмонлик учун жазолайди деб ишонишади. Тщртинчи типда тарбияланган болалар эса бу кщрсаткич мос равишда 53% ва 61 ни ташкил ыилади. Кщплаб тадиыотлар асосида психологлар шуни аниылашганки, мактабгача ёшдаги щзи ота-она шубхасиз ва абсолют авторитет хисобланади. Бало доим, аксарият онгсиз равишда уларнинг харакатлари, ъулылари, сщзларига таылит ыилади.
Динсор оилаларда ота-она ибодат ыилганда, худо ъамма нарсани бошыарувга олий мавжуд деб чаыирилганди, худонинг гунохлари учун жазолаши ъаыида гапирилганда болада динийликнинг шаклланишига сабаб бщладиган умумий социол – психологик шароит вужудга келади.
Б
Болалар жуда ишонувчан, ота-оналарининг талаблари, наси-хатлари ва кщрсатмаларига бери-лувчан бщлишади.
олалар таoсирчан бщлишади, улар ъар ыандай ташыи ыщзьовчини фаол идрок ыилишади ва чуыур ъамдартлик билдиришади, булар ъам уларни томонидан сиьиниш харакатлари ёки кщргазмали диний тасаввулар билан боьлиы диний образлар ва тасаввурларни щзгартиришларига сабаб бщлади.
Муаммоли савол.
Болага диний эътиыод хаыида
ыачондан бошлаб маълумотлар
бериб, тушинтириш мумкин?
0
Бу ъам динийликнинг шаклланишида асосий вазифани бажаради. Болалар тафаккурининг айрим ъусусиятлари, ъусусан, уларни щраб турган табиат ходисаларини жонли деб тасвирлашга мойилликлари уларга инсонга хос (антрморф) ъусусиятлар беришга мойилликлари ъам динийликнинг шаклланишида ыулайлик туьдиради.
Илк болалик даврида ъаыиыий диндорлик, яoни ьайритабиийликка эхтиёж бщлмайди. Мактабгача ёшдаги болалар табиий нарсани фантастик нарсадан ажирата олмайди, унинг динийлига асосан ташыи характерга эга бщлади. Г.Оллпорт шундай ыизиыарлик фактни келтиради. Ъар куни ётиш олдидан дуо щыитиш щргатилган бола янги шароитда расмни тополмай безовталанади. Кейин столдан киноюлдузи тасвирланган журнилни топиб унга ыараб дуо ыилади ва бемалол ухлашга ётади.
Do'stlaringiz bilan baham: |