54
юк (q
n
)дан хосил булган эгувчи момент; L
- тушаманинг кузгалмас таян-
члари орасидаги масофа; D қ 1,1ej
x
- тасманинг цилиндрик эгилишдаги
бикрлиги.
Нқ
f
/4 [f/l]
2
E
1
t
f -
таъсир этаѐтган юк буйича ишончлилик коэффициенти; t - тушама ка-
линлиги.
E
1
қ E/1-
2
қE/1-
0,3
2
1,1E
бу ерда
- Пуассон коэффициенти (пулат учун
қ 0,3). Тушаманинг фикран
кесиб олинган тасмасидаги энг катта эгувчи момент хам (
)
га боглик ра-
вишда аникланади:
М
мах
қМ
б
-Н*f
0
/1Қ
қM
б
-10D
/J
2
*M
б
J
2
/10D*1/1Қ
қ M
б
/1Қ
Тушаманинг мустахкамлиги куйидаги формула оркали текшириб курилади;
бқН/АҚМ
max
/WқH/1*tҚ6M
max
/1*t
2
қ1/t(HҚ6M
max
/t)
R
y
c
Лист тушамаларни лойихалашда коэффициент
ни ва
бикрлик D ни
аниклаш учун лист калинлигини белгилаб олиш керак. Тушамалар учун l/t
нисбатни аниклашнинг куйидаги формуласини келтирамиз;
l/tқ4n
0
/15(1Қ72E
1
/4n
4
0
*q
n
)
бу ерда n
0
қ[l/t]-тушама пролѐтининг унинг жоиз солкилигига нисбати.
Излаѐтган нисбатни баъзи адабиѐтларда келтирилган С.Д.Лейтес графигидан
хам аниклаш мумкин. Tушама калинлиги белгилангандан кейин, унинг про-
лѐти аниклаб олинади.
Ёйма тусинлар. Тушама тусинлари ва ѐрдамчи
тусинлар сифатида,
асосан, куштаврли (ГОСТ 8239-72) ва швеллерли (ГОСТ 8240-72) ѐйма про-
филлар ишлатилади. Мавжуд ѐйма профиллар куштавр профилли тусинлар
кундаланг кесимининг бошка кесимларга нисбатан
афзаллиги туфайли эги-
лишга яхши каршилик курсата олади ва 1000 кН*м гача эгувчи моментни
кабул кила олади.
Швеллерлар
мураккаб эгилишга яхши ишлайди, шу
туфайли улар нишабли томларда тушама тусинлар сифатида ишлатилади.
ТУСИННИНГ КУНДАЛАНГ КЕСИМИНИ ТАНЛАШ
Тусин
кесимини танлаш, бу уни ташкил этадиган асосий элементлар-
нинг улчамларини аниклашдир. Асосий улчам тусиннинг баландлиги хисо-
бланади. Дастлаб тусиннинг баландлиги аникланади.
Бунинг учун тусин-
нинг учта кийматини аниклаймиз: h
опт
, h
min
, h
c
. Тусиннинг лойихага ки-
ритиладиган хакикий баландлиги hmin дан кичик ва hопт дан катта булмас-
лиги керак, яьни:
55
h
min
≤
h ≤ h
опт.
Тусиннинг баландлигини бегилашда
сортаментда берилган пулат
листнинг кенглигини хам эътиборга олиш керак. Тусиннинг деворчаси битта
яхлит листдан ясалгани маъкул. h
min
ни аниклаш тенгламасини аниклаб чика-
рамиз. Маълумки, кузгалувчи шарнирли таянчга эга булган тусин учун нис-
бий солкилик куйидагича аникланади:
Do'stlaringiz bilan baham: