Фанидан маъруза матни


қурилмаси; 6-ўлчапш асбоби



Download 6,4 Mb.
Pdf ko'rish
bet22/174
Sana14.04.2022
Hajmi6,4 Mb.
#552665
1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   ...   174
Bog'liq
gidroenergetik qurilmalar

қурилмаси; 6-ўлчапш асбоби. 
 
Вақт ўлчагичда олинадиган аксланган (қайтган) сигналнинг кечикиш вақтига пропорционал 
бўлган ўзгармас кучланиш шкаласи сатҳ баландлиги бирликларида даражаланган потенциометрга 
берилади. Нурлатгич сифатида барий титанат, пьезокварц, магнитострикцион элементлар 
ишлатилади. Кўпинча ультратовушли тебранишларни юборадиган ва қабул қиладиган асбоб 
сифатида бир қурилмадан фойдаланилади. Бу асбоб ўлчаш жараѐнининг бошида нурлатгич 
вазифасини бажариб, импульс юборилганидан сўнг қабул қилгич сифатида ишлайди. 
Ультратовушли сатҳ баландлиги ўлчагичлар 45 мм дан бир неча ўн метргача ўлчаш 
диапазонига эга. Ўлчанаѐтган муҳит ҳарорати – 50
0
C дан +200
0
С гача етиши мумкин. Йўл 
қўйиладиган асосий хатолик 2,5% ни ташкил этади. 
 
Гидрометрик створларнинг вазифаси ва уларнинг мустаҳкамлиги
 
Сув сарфи ва сув стаҳи ўртасидаги боғлиқлик сув ўлчаш постида ўзгариши мумкин. Бунга 
асосий сабаб, дарѐларнинг деформацияланиши, қирғоқлар емирилиши ѐки гидроотехник 
иншоотлар таъсирида ўзгарувчан босим ҳосил бўлиши ва бошқалардир. Бундай ҳолларда сув 
сарфининг аниқлигини 
)
(
H
f
Q
эгри чизиғи орқали кафолатлаш мумкин эмас. Бу боғланишни 
тузатиш учун назорат ўлчаш ишларини бажариш зарур. 
Назорат ўлчаш ишлари учун дарѐ оқимига перпендикуляр створ, яъни гидрометрик створ 
жиҳозланади, жойлаштирилади ва бу створда сув сарфи ўлчанади. Гидрометрик створлар - 
вақтинчалик ва узоқ вақт ўлчашларга мўлжалланади.
Гидрометрик створ (ГС) дарѐнинг танланган жойида маҳкамланиб, махсус гидрометрик 
иншоотлар билан жиҳозланади. Бундай иншоотларга балкали ва осма гидротермик кўприклар, 
люлькали, паромли ва қайиқли дарѐдан ўтиш жойлари, дистанцион ўлчаш қурилмалари, сигнал 
қабул қилиш қурилмалари ва бошқалар киради. 
Гидрометрик створларда сув сарфини ўлчашдан ташқари, ҳар хил чўкиндилар ва химиявий 
таҳлил учун сувдан намуна олиш каби ишлар бажарилади. 
Гидрометрик створларни жойлаштиришда: 
1. Танланган дарѐ участкаси очиқ жойда, ўсимлик ва дарахтлар йўқ бўлган жой танланиб, 
сувга бемалол яқинлашиш мумкин бўлсин; 
2.
 
Камсувли мавсумда сувнинг оқим тезлиги 

= (0,15÷0,25) м/с дан кам бўлмаслиги; 
3. Шу участкада оқмас сувлар йўқлиги ва тескари оқимлар кузатилмаслиги;
4. Қиш фаслида шу участкада дарѐ суви музламаслиги ѐки бутунлай муз қатлами билан 
ѐпилиши талаб қилинади. 
Гидрометрик створ жойлаштирилганда створ белгилари билан створ чизиғи йўналишини 
кўрсатиш шарт. 


Створ белгилари сифатида геодезик қобиқлар ѐки баланд таѐқлардан фойдаланилади. Бу 
белгилар яхши кўриниши учун улар ҳар хил бўѐқлар билан маълум бир тартибда, тепасига рангли 
мато боғланиб маҳкамланади. 
Энсиз дарѐларда створ 2 та белги билан таъминланади, энли дарѐларда 4 та створ белгиси - 
2 тадан чап ва ўнг қирғоқларда ўрнатилади. 

Download 6,4 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   ...   174




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish