Falsafa” kafedrasi «G‘oyalar falsafasi» fanidan o‘quv-uslubiy majmua toshkent-2011

«G’oya» va «mafkura» kategoriyalari

«G’oya» kategoriyasi, uning moxiyati va mazmuni, ta’rifi va tavsifi. G’oyalarning obekti va subekti. Uning «fikr» va «mafkura», «maksad» va «ideal» tushunchalari bilan alokasi. G’oya va dunyokarash. Dunyokarash shakllarining goyalar bilan boglikligi.
«Mafkura» kategoriyasi, uning moxiyati va mazmuni. Ideologiya tushunchasining strukturasi, uni tashkil etgan elementlar tizimi. Goya va mafkuraning uzviy alokadorligi, o‘zaro ta’siri va aks ta’siri.

G’oya va mafkuralarning namoyon bo‘lish shakllari

G’oya va mafkuralarning xilma-xilligi namoyon bo‘lish xususiyatlari va xilma-xil klasifikatsiyalari. Tarixiy, milliy, umuminsoniy goya va mafkuralar. Bunyodkor va vayronkor goyalar, ularning namoyon bo‘lish xususiyatlari, inson va jamiyat xayotidagi axamiyati. Milliy mustakillik, milliy davlatchilik, mustamlakachilik, imperialistik, shovinistik va boshka goyalar. Liberalizm va konservatizm goyalari. Totalitar mafkuralar: sobik kommunizm, fashizm va boshkalar. Terrorchilik va ekstremizm goyalari, ularga karshi kurash zarurligi.

Tarixni ideologik tushunish, g’oya va mafkuralarning taraqqiyotga bogliqligi

Tarix va tarakkiyotni turli xil (ilmiy, diniy, falsafiy, dialektik, idealistik va boshka) tushunish. Ularning moxiyati, maksadlari va namoyon bo‘lish xususiyatlari. Goya va mafkuralar o‘zgarishining ijtimoiy tarakkiyotga boglikligi konuni. Uning o‘tmish va xozirgi zamondagi namoyon bo‘lish xususiyatlari. Zamon va davrlar o‘zgarishi bilan boglik goyaviy, mafkuraviy jarayonlar: inkor, yangilanish va vorislik. jarayonida goya va mafkuralar soxasidagi o‘zgarishlar

G’oyalar va mafkuralar tizimi

«G’oyalar tizimi», «Mafkuraviy tizim» tushunchalari, ularning moxiyati, tuzilishi va namoyon bo‘lish xususiyatlari. G’oyalar tizimi jamiyat a’zolarining birligi va hamjixatligini ta’minlash mezoni va asosi sifatida. Mafkuraviy tizimni tashkil etuvchi elementlar, ularning o‘zaro alokasi va boglikligi.

Ijtimoiy vokelik (jamiyat, tarixiy boskich, davlat va boshk). ning goyalar tizimi. Mafkuraviy tizimning ijtimoiy tarakkiyotga boglikligi konuni. Jamiyat rivojining xar bir tarixiy davriga, jamiyat yoki davlatga muayyan mafkura tizimining mos kelishi - ideologiyaning umumiy qonuni.