Факультети нефт – газни қайта ишлаш

Тик уланган анодлар. 
Ҳисобли анодлар ер бағрига, бир – биридан 4 – 5 
м узоқликда, тик ҳолатда жойлаштирилади ва улар умумий кабель орқали 
катод станциясининг мусбат қутбига уланади (34 – расм).
Усулнинг асосий ютуғи: 
•
ўрнатиш учун кам майдон талаб этади; 
•
анодларни ўтказиш қаршилиги атмосфера шароитига боғлиқ 
бўлмайди, яъни турғун. 
Камчиликлари: 

---

•
ўрнатиш қийин, яъни анодларни бир неча метр ер чуқурлигига 
қоқиш керак бўлади; 
•
ўраб турган тупроқнинг ўтказиш қаршилигини камайтиришдаги 
ишларини бажариш қийин; 
•
анодларнинг ҳамма қисмини кузатиш қийин; 
•
тепа қисмини емирилиши, анодни ишдан чиқишини содир этади. 
 
34 – Расм. 3 ЖК – 12 – КА электродидан ташкил топган ерга тик уланган 
анодларни умумий чизмаси. 1 – уловчи кабел; 2 – электрод; 3 – катод 
станцияси. 
Тик ўрнатилган анодларнинг ўрнатилиш чуқурлигини ошиши, уларнинг 
ўзгармас намликда барқарор ишлашини таъминлайди. Одатда тик уланган 
анодларни барқарор ишлаши 2 – 2,5 м ер чуқурлигида содир бўлади. Бу 
чуқурликдаги тупроқ намлигини барқарорлиги, йил давомида бир ҳил бўлади. 
Бундан ташқари бу чуқурликдаги тупроқлар музламайдилар. 
Умумлашган ерга уланган анодлар. 
Булар тик ва ётиқ уловчилардан 
(анодлардан) ташкил топган бўладилар. Бундай улашда ўлчамлари энг кичик 
бўлган майдонда, токнинг тарқалиш қаршилигини минимал бўлишига 
эришилади. 
Умумлашган улашда, электродлар ерга тик қоқилиб (ўрнатилиб) уларнинг 
устига бир ёки бир нечта ётиқ электродлар пайванд қилинади. Шу билан бир 

---

қаторда, тарқалаётган ток қаршилигини ошмаслигини ва электродларнинг 
ўзаро таъсирларининг (экранлашишини) минимал бўлишини таъминлаш учун, 
тик уланган анодлар орасидаги масофанинг керакли узоқликда бўлишини 
таъминлаш керак бўлади. 
35–расм умумлашган ерга уланган анодларнинг конструкцияси.
1–улаш сими; 2-темир битон устуни; 3–ўловчи шина (ётиқ электрод); 4–
пайванд қилинган жойларни битум билан тўлдириш; 5–ерга уланган 
электод; 6–кокс бетони; 7–цилиндр таёқчалар (тилчалар). 

---