Ф. Жуманова, С. Авазова, Г. Жобборова, У. Хуснетдинов

2. Гапларни тугалланг: 
Экологик маърифат – экологик таълим ва тарбиянинг ўзаро бирлигида 
кечадиган ва экологик шахс камолотини тартибга солиб, уни комилликка 
элтадиган экопедагогик ... 
Экологик маърифат - одам (бола) билан атрофдаги табиий муҳит ўртаси-
даги ўзаро муносабатларни шакллантириш соҳасидаги экологик таълим, эко-
логик тарбия ва экологик камолот жараёни ва ... 
Экологик педагогика - шахс билан яшаш муҳити ўртасидаги ўзаро алоқа-
лар ва муносабатларни экологик илм-маърифатнинг назарий асоси сифатида 
ўрганадиган методологик йўналиш, педагогик билимларнинг янги ...
Экологик педагогика – ижтимоий-экологик ҳаёт (турмуш тарзи) ва эко-
логик шахснинг шаклланиши тўғрисида янги экопедагогик билимларни ...
Экологик масъулият - одамнинг экологик йўналганлиги, унинг касбий 
экологик компетенцияси ва экологик ғамхўрлигини ... 
 
5-топшириқ: Ақлий ва аҳлоқий тарбия: тушунчалар мазмунини
ифодаланг ва қуйидаги чизмада қиёсий таққосланг. 

---

439 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
6-топшириқ: “Моддий ва маънавий ҳаёт уйғунлигига қандай эри-
шиш мумкин?” мавзусида эркин ёзиш ва муҳокама қилиш. 
Эркин ёзиш устида ишлашга доир кўрсатма: 
1. Ўқувчилардан беш дақиқа мобайнида мавзу бўйича ўз фикрларини 
дафтарга тўҳтовсиз ёзиш сўралади. 
2. Беш дақиқа тугагач, бир минут сукут сақланади. Чунки энг яхши 
фикрлар кўпинча инсон танг ҳолатда қолганда пайдо бўлади. 
3. Айрим (3-4 нафар) ўқувчининг фикри тингланади. Ўқитувчи қолган 
ўқувчилардан янги фикрлар бўлса, билдиришларини сўрайди. 
 
7-топшириқ: Ўйланг / жуфтликларда фикр алмашинг. 
 
Шарқ мутафаккирларининг маънавий-ахлоқий тарбияга оид қуйида кел-
тирилган қарашлари билан танишинг ва уларни муҳокама қилинг. 
 
1. Инсонга ер юзини обод этиши ва уни бошқариб туриши учун ақл-зако-
ват ато этилган, шунинг учун ҳар бир инсон юксак ахлоқли бўлиши лозим 
(Абу Райхон Беруний). 
2. Маълумки, инсон ҳеч қачон туғилганда яхши ёки ёмон бўлиб туғил-
майди... Бироқ ҳар бир кишида бирон бир фазилатга ёки қабихликка майл, 
қобилият бўлади: 1. Фикрий фазилат - ақлий қувватга кириб, ақллилик, доно-
лик фаҳм-фаросатлилик, зеҳнлиликдан иборат. 2. Хулқий фазилат – интилувчи 
қувватга кириб, иффат, инжоат, сахийлик ва адолатлиликни ўз ичига олади. 
Ёмон фазилатлар - разилликдир (Абу Наср Форобий). 
3. Яхши ва ёмон хулқларнинг ҳаммаси одатдан пайдо бўлади, одамлар-
нинг яхши ёки ёмон бўлишида ҳукумат аҳлларининг таъсири ҳам зўр бўлади 
(Абу Али ибн Сино). 
4. Киши икки нарса билан хаётда мангу қолади: бири хушхулқлик бўлса, 
иккинчиси яхши сўз (Юсуф Хос Хожиб).