Ф. Жуманова, С. Авазова, Г. Жобборова, У. Хуснетдинов



Download 12,14 Mb.
Pdf ko'rish
bet314/417
Sana23.02.2022
Hajmi12,14 Mb.
#159194
1   ...   310   311   312   313   314   315   316   317   ...   417
Bog'liq
Жуманова Ф Авазова С ва бошқ Умумий педагогика асослари

Маҳмудхўжа Беҳбудий (1875-1919) жадидчилик ҳаракати етакчиларидан 
бири. Самарқандлик дин ва жамоат арбоби «Рисолаи асбоби савод» («Савод 
чиқариш китоби», 1904), «Рисолаи жуғрофияи умроний» («Аҳоли география-
сига кириш», 1905), «Мунтаҳаби жуғрофияи умумий» («Қисқача умумий гео-
графия», 1906), «Китобат ул-атфол» («Болалар хати», 1908), «Амалиёти ис-
лом» (1908), «Тарихи ислом» (1909) каби китоблар чоп эттиради. У «Туркис-
тон вилоятининг газети», «Тараққий», «Хуршид», «Тужжор», «Самарқанд» 
газеталарида, «Шўро» ва «Ойина» журналларида босилган мақолаларида янги 


392 
усул мактаблари очиш, уларда болаларга дунёвий фанларни ўргатиш ғоялари-
ни олға сурган, табиат ҳодисаларини, Ернинг ўз ўқи атрофида айланишини, 
Қуёш ва Ой тутилиши ва ш.к. жараёнларни илмий нуқтаи назардан тушунти-
ришга ҳаракат қилган. У ҳар бир муаллимни ўз иқтидорига қараб дарсларга 
тайинлаш керак, деган фикрни билдирган. У тобора саводсизлашиб бораётган 
халқ орасида зиё нурларлни тарқатишга ҳаракат қилган, ватандошларини, ху-
сусан, ёшларни илму маърифатни эгаллашга чақирган, аёлларлинг илм олиш 
ҳуқуқини ёқлаган, одамларни ўқиш-ўрганишга қизиқтиришнинг оддий усулла-
рини излаб топган.
Унинг “
Падаркуш” пъесаси ва “Бизни кемиргувчи иллат-
лар” мақоласи ҳозир ҳам ўз долзарблиги сақлаб қолган. 
Мунавварқори Абдурашидхон ўғли (1878-1931) бошқа маърифатпарвар 
жадидлар билан бирга 1909 йилда «Жамияти хайрия»ни тузади. «Мактаб», 
«Нашриёт» каби ширкатлар очади. 1913 йилда «Турон» жамиятини таъсис эта-
ди. Жамиятнинг мақсади ерли мусулмон аҳолиси орасида маориф-маданиятга 
рағбат уйғотиш, уларга моддий-маънавий ёрдам бериш, улар учун саҳна асар-
лари тайёрлаш ва кўрсатиш эди. Мунавваркқри ёшларни ривожланган мамла-
катларда ўқитиш, шу орқали фарзандларга Миллат ва Ватанни танитиш, дунё-
ни англатиш ишларига алоҳида эътибор беради. 1908 йилдан 1923 йилга қадар 
унинг ғайрат ва ташаббуси билан юздан ортиқ туркистонлик чет элда ўқиб 
келади. У 1918 йил баҳорида Туркистон халқ дорилфунунининг мусулмон 
бўлимини тузади. Шу йили ушбу мусулмон халқ университети ректори вази-
фасини бажаради, тил билимидан дарс беради ва улкан ташкилий ишлар олиб 
боради. Мунавварқори Абдурашидхон ўғли Туркистонда замонавий олий таъ-
лимнинг майдонга келишида ўзининг муносиб ҳиссасини қўшган. Мунаввар 
қори бир қанча дарслик муаллифидир. Унинг «Адиби аввал» (1907), «Адиб ус-
соний» (1907), «Усули ҳисоб», «Тарихи қавм турк», «Тажвид» (1911), «Ҳаво-
йижи диния», «Тарихи анбиё», «Тарихи исломия» (1912), «Ер юзи» (1916-17), 
«Ўзбекча тил сабоқлиги» дарсликлари бир неча марта чоп этилган. 

Download 12,14 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   310   311   312   313   314   315   316   317   ...   417




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish