F. I. Salomova Bilim sohasi: 500000 – “Ijtimoiy ta’minot va sog’liqni saqlash” Ta’lim sohasi: 510000 – “Sog’liqni saqlash”

Mikrorganizmlarning tuproq muhitida yashash muddatlari 

Kasallik tarqatuvchi mikroorganizm 

larning turlari 

Yashash muddatlari 

Qorin tifi 

Ichburug’ 

Vabo 

Sil kasalligini qo’zg’atuvchisi 

O’lat 

Tulyaremiya 

Spora hosil qiluvchi mikroblar 

2-haftadan 12 oygacha 

1,5 haftadan 9 oygacha 

1 haftadan 4 oygacha 

13 haftadan 7 oygacha 

3 kun 

1,5 hafta 

15 yilgacha      

 

Tuproq  tarkibida  bo’ladigan  patogen  mikroblar  suv  bilan  yuvilib  suv 

havzalarini  ifloslaydi,  ifloslangan  tuproqli  sharoitda  etishtirilgan  sabzovot  va 

mevalarni ifloslaydi va natijada odam organizmiga tushib turli kasalliklarni keltirib 

chiqaradi  (8.1.1-rasm).  Tuproq  muhiti  orqali  kasalliklarning  tarqalishida 

insonlarning  u  bilan  insonlarning  bevosita  aloqasi  yoki  turli  hildagi 

hashoratlarning  tutgan  o’rni  ham  kattadir.  Bundan  tashqari,  tuproq  muhiti  turli 

hildagi  gelmintlar  va  ularning  tuxumlari  bilan  ifloslanishi  mumkin,  shu  bilan  bir 

qatorda  ayrim  turdagi  gelmintlar  o’zlarining  yashash  va  rivojlanish  bosqichlarini 

tuproq  muhitida  o’tkazadilar.  Gelmint  tuxumlari  tuproq  tarkibida  juda  uzoq 

muddatlargacha  saqlanishi  va  o’rtacha  14  oygacha  o’zlarining  invazion 

xususiyatlarini  saqlashlari  mumkin.  Bunday  sharoitda  shu  tuproqda  etishtirilgan 

sabzovot  va  mevalar  yuvilmay  iste’mol  qilinganda,  yoki  shunday  ifloslangan 

---

 

475 

 

tuproqli  joylarda  bolalarning  o’ynashi  orqali  ular  odam  organizmiga  o’tadi  va 

gelmintoz kasalliklarini ko’payishiga sababchi bo’ladi. 

Tuproq