Ҳәзирги күнде энергетика ресурсларынан өнимли пайдаланыўға дүняның барлық мәмлекетлеринде үлкен әҳмиет берилмекте

8-ЛЕКЦИЯ
АСИНХРОН МОТОРЛАР ЭНЕРГИЯ ΥНЕМЛЕГИШ РЕЖИМЛЕРИНИҢ МАТЕМАТИКАЛЫҚ АҢЛАТПАЛАРЫ ҲӘМ ОЛАРДЫ ЕСАПЛАЎ УСЫЛЛАРЫ

Ең улыўма жағдай болған частотаны өзгертип тезлиги басқарылатуғын асинхрон моторлы автоматластырылған электр жүритпени басқарыўдың белгили частотада әмелге асырылатуғын басқа усыллары частота менен басқарыўдың жеке жағдайы есапланады.

Частотаны өзгертип тезлиги ретленетуғын автоматластырылған электр жүритпе системаларында асинхрон мотордың ең аз қуўат ысырабы менен ислеўи анализи ҳәм есаплаў усылын келтиремиз [9, 10].
Частотаны өзгертип тезлиги ретленетуғын электржүритпелердиң исши ҳәм ретлеў характеристикаларын есаплаў ҳәм ретлеў характеристикаларын анализ етиў ушын магнит ағымы арқалы көрсетилетуғын аналитикалық қатнасларды келтиремиз ҳәм электр моторларда магнит қуўат ысырабы ең кишкене болатуғын магнит ағымының оптимал мәнисин анықлаў ушын байланыслылығын анықлаймыз. «Т» тәризли эквивалент электр схемасы ҳәм вектор диаграммасы ушын алынған аналитикалық қатнасларды әпиўайыластырыў ушын тек к = 1 гармоникасы ушын келтиремиз. Асинхрон мотордың магнит ағымы салыстырма мәнисин





частота ҳәм моменттиң салыстырма мәнисин болса

va momyentini





менен белгилеймиз.
Ротордың келтирилген токи:





(3.1)
бул жерде П_ЕМ.Н – номинал электр магнит қуўат, м₁ – статор фазаларының саны;









абсолют жылжыў;
Е_СН – статор ЭҚК ниң номинал мәниси.





Магнитлеўши ток (3.2)
Магнитлеўши контурдың актив ҳәм индуктив қарсылықлары (3.2) теңлемеден анықланады:

буннан

П_ПН – мотор полатындағы номинал ысыраплар
И_ОФ – Ф = 1 болғанда (магнитлениў характеристикасынан анықланады),
К = 1,315 – асинхрон мотор магнит системасы полаты маркасына байланыслы коэффициент.

Статор токи (3.3)

Жылжыўы (3.4)
Электр магнит ысыраплар:


(3.5)

Улыўма ысыраплар:

(3.6)
бул жерде статор токи, тезлик, механикалық момент ҳәм қосымша ысыраплардың номинал мәнислери.
Пайдалы қуўат: (3.7)
бул жерде М_Н – мотор валындағы номинал момент.
Талап етилетуғын қуўат
. (3.8)
ПЖК ҳәм қуўат коэффициентиниң мотордың көрсеткишлери арқалы аңлатылыўы:
. (3.9)

(3.10)



энергетикалық көрсеткиш
. (3.11)
Ф ҳәм лердиң анықланған мәнислерине сәйкес келетуғын U кернеўин төмендегиit анsқлаў мүмкин:
, (3.12)
бул жерде
Түрли частоталар Ф ушын ағымның оптимал мәниси _опт ны жетерли дәрежеде анықлықта (қәтелик 2% дан үлкен емес) есаплаўларсыз аналитикалық усылда, функциясын изертлеместен анықлаў мүмкин.
Бунда асинхрон мотордың статоры токының квадраты ротордың келтирилген токи ҳәм магнитлеўши токтың квадратлары қосындысына тең деп аламыз.
(3.13)
Ротордың келтирилген токи болса ағымға кери пропорционал:
(3.14)
Магнитлеўши токтың квадратын ағым арқалы келтириў ушын [3.3] да берилген формуладан пайдаланамыз:
(3.15)
бул жерде К_М иймек сызық I²_ОХ тиң дүң бөлеги анығырақ болыўын таңлаў коэффициенти.
Жоқарыда келтирилген дәстлепки жағдайлар тийкарында электромагнит ысырабының шамалап аңлатылыўын аламыз:


(3.16)
бул жерде
(3.15) формуладан ағым бойынша квадрат алып ҳәм оны нолге теңлестирип, айырым өзгертиўлер киритип:
, (3.17)
бул жерде

(3.17) теңлемени шешип, оптимал ағымның улыўма жағдайда аналитикалық формуласын аламыз, бунда частота менен тезлиги басқарылатуғын системаларда асинхрон моторда ысырап болатуғын қуўат ең кишкене, ПЖК болса ең жоқары болады:
(3.18)
бунда

бул жерде
алынған мәнислерин (3.1) (3.12) формулаларға қойып оптимал режимде бизди қызықтырған параметрлердиң ҳәм көрсеткишлердиң мәнислерин алыў мүмкин, бунда электромагнит ысырабы ең кишкене (минимал) болады.