Ҳәзирги күнде энергетика ресурсларынан өнимли пайдаланыўға дүняның барлық мәмлекетлеринде үлкен әҳмиет берилмекте

5.5. УЛЫЎМАСАНААТ ЭНЕРГИЯ ҮНЕМЛЕГИШ ЭЛЕКТР ЖҮРИТПЕ ЖУМЫС РЕЖИМИНИҢ ТӘЖИРИЙБЕ НӘТИЙЖЕЛЕРИ


5.4 – сүўретте ретленетуғын кернеў дерегинен тәмийнленетуғын, энергия үнемлейтуғын контроллерли асинхрон экектр жүритпениң орынлаўшы моторы – 4А71В4УЗ маркалы асинхрон мотордың талап ететуғын қуўаты Р_тап, ; қуўат коэффициенти сос лардың өзгериўиниң тәжирийбеден алынған характеристикалары келтирилген.
5.4 – сүўретте мотор энергатикалық көрсеткишлери индексинде (о) – белгиси болған көрсеткишлер асинхрон мотордың туўрыдан-туўры тармаққа жалғанған жағдайда алынған ҳәм сондай-ақ бундай индексли болмаған энергетикалық көрсеткишлер болса асинхрон мотор кернеў ретлегиши арқалы тармаққа жалғанған жағдайдағы көрсеткишлер.

5.4 – сүўрет. Энергия үнемлегиш асинхрон электр жүритпениң исши характеристикалары


Асинхрон мотор тармаққа энергия үнемлегиш контроллер арқалы жалғанғанда оның жүклемеси номиналға салыстырғанда 30% дан 100% ға шекем өзгергенде оның талап ететуғын қуўаты Р_тал 55% дан 8% ға шекем азаяды, сәйкес жағдайда ПЖК 2,1 ден 1,1 мәртеге шекем ҳәм қуўат коэффициенти 1,7 ден 1,8 ге шекем артыўы характеристикалардан көринип турыпты.
Солай етип, энергия үнемлейтуғын қурылмалы асинхрон электр жүритпе асинхрон мотордың энергетикалық көрсеткишлерин анағурлып көбейтеди ҳәм бул оның ислеў мүддетиниң узайыўына шәраят жаратады.


5.6. ЭНЕРГИЯ ҮНЕМЛЕЎШИ КОНТРОЛЛЕРЛИ АСИНХРОН ЭЛЕКТР ЖҮРИТПЕНИҢ ҚОЛЛАНЫЎ ТАРАЎЛАРЫ ҲӘМ ӘМЕЛИЯТҚА ЕНГИЗИЎДИҢ ЭКОНОМИКАЛЫҚ НӘТИЙЖЕЛЕРИ


Турақлы тезликте ислейтуғын вентиляторлар, насос агрегатлары, компрессор қурылмалары, морылар ҳәм басқа массалық қолланатуғын санаат механизмлериниң электр жүритпелериниң энергетикалық көрсеткишлерин жақсылаў үлкен әҳмиетке ийе.
Өзбекистанда 1300 ден артық насос станциялары ҳәм 9000 нан артық вертикал дренаж қудықлары бар болып, олардың орнатылған қуўатлары 1 миллион 40 мың кВт ҳәм олардың электр тармағынан бир сезонда (3 – 5 ай) талап етилетуғын электр энергиясы 4 миллиард 522 миллион 80 мың кВт.саатты қурайды.
Егер энергия үнемлейтуғын қурылма қолланғанда үнемленген электр энергиясы орташа 30% ды қураса, онда барлық тараўлар бойынша республиканың аўыл хожалығын суў менен тәмийнлеў ушын жылына 1 млрд 359 млн 84 мың кВт.саат энергия үнемленген болар еди.