Eshkak eshish nazariyasi va uslubiyati

24.3. Murabbiyning obro‘si
Obro‘li deb, uning fikri bilan hisoblashgan, unga taqlid qilishga 
intilgan va u yoki bu savollami hal etishga ishonch bildira olgan 
odamni aytishadi. Obro‘ murabbiyning faoliyati jarayonida paydo 
b o ‘ladi. Shuning uchun ham u m urabbiy m ahoratida birlam chi 
emas, balki ikkilamchi kom ponent b o ‘lib hisoblanadi. Eshkak eshish 
sporti haqidagi bilim va ko ‘nikmalarga ega b o lish i, yosh obro‘si, 
mansab obro‘si, qoida va burch oldidagi m a’naviy obro‘ murabbiy 
obro‘sining muhim kom ponentlari hisoblanadi.
Trenirovka jarayonida musobaqaviy muhitni yaratish faqat doimiy 
izlanish va tashkiliy usullardan foydalanishga qaratilgan murabbiyni 
ijodiy ishi orqali amalga oshiriladi. Ayrim m ashg‘ulotlar dasturida 
va nazorat musobaqalarida kuchli musobaqaviy m uhitni yaratish 
ham m uhim ahamiyatga ega.
Bu ishda yutuqqa erishish m a’lum darajada sportchi im ko- 
niyatlariga mos keluvchi vazifalami qo'vish, trenirovka vositalari va 
uslublarining har xilligi, ayrim m ashqlam ing bajarilishi natijasida 
operativ nazorat uslubidan foydalanish, trenirovka jarayonim ng 
emotsionalligiga bogliq.
Trenirovka jarayonida musobaqaviy m uhitni yaratish faqat doimiy 
izlanish va tashkiliy uslubiy usullardan foydalanishga qaratilgan 
murabbiyning ijodiy ishi orqali amalga oshiriladi. Ayrim mashg‘ulotlar 
dasturida va nazorat musobaqalarida kuchli musobaqaviy m uhitni 
yaratish ham m uhim ahamiyatga ega.
Bu ishda yutuqqa erishish m a’lum darajada sportchi imkoniyat- 
lariga mos keluvchi vazifalami qo‘yish, trenirovka vositalari va usiub- 
larininghar xilligi, ayrim mashqlaming bajarilishi natijasida operativ 
nazorat uslubidan foydalanish, trenirovka jarayonining em otsio- 
nalligiga bog‘liq.
142

---

Murabbiy, birinchi navbatda, doim trenirovka jarayonini tuzuiish 
va tarkib jih atd an sportchilar oldida turgan vazifalardan biri — 
intellektual takomillashishni ta ’minlashga intilishi kerakligi. K o‘p 
yillik tayyorgarlikni birinchi bosqich! asosiy harakat, bilim va 
ko'nikm alarni tarbiyalash va takomillashtirishga ham da sport turi 
asoslarini o ‘rganishni ta ’minlashga yo‘naltirilishi lozim. Kelajakda 
sportchi tayyorgarligini takomillashishiga zarur boMgan aktiv faoliyatni 
va keng miqyosdagi kom ponentlarni, yuqori kuchlanishli о ‘sib 
boruvchi yuklamalarni o ‘zlashtirishni amalga oshishini mo'Ijallashi 
zarur, Shu orqali sportchilarga trenirovkani muvaffaqiyatini faqat 
musobaqalarda yuqori natijalarga erishish bilan bog‘liq emasligini, 
hattoki natijalarni turg‘unligi ham yuqori sport natijalariga turtki 
b o lish in i tushunib yetishiga zam in yaratiladi.
Sportchi va murabbiy o'rtasidagi doimiy hamkorlik m ashg‘ulotga 
bo'lgan qiziqishni qo‘llab-quvvatlashda asosiy tamoyil hisoblanadi. 
Bu nafaqat mashg‘ulotga boMgart qiziqishni, balki sport natijalarini 
va texnik-taktik takomillashlarni o ‘sishini ta ’minlaydi.

---