Eshkak eshish nazariyasi va uslubiyati

25-mavzu.
TRENIROVKA 
JARAYONINI TASHKIL
Q IL IS H
VA BOSHQARISH
25.1. O‘quv-trenirovka ishini tashkil qilish
E shkak esh ish d a m a sh g ‘u lo tla r sh ak li sh u g ‘u lla m iv c h ila r 
k ontingenti, m ashg‘u lo t vazifasi va ularn in g o ‘tkazilish sharoiti 
bilan a n iq la n a d i. S p o rt m a k ta b la rid a m a sh g ‘u lo tn in g asosiy 
shakli dars:
— o ‘quv — eshkak eshish texnikasini o ‘rgatishga y o ‘n a lti- 
rilgan;
— o ‘quv-trenirovka — jism oniy sifatlar rivojlanishi va taktik tay- 
yorgarliknmg birikishi bilan o ‘rgatish;
— trenirovka — jismoniy sifatlar rivojlanishi va taktik: tayyor­
garlikni ng ustuvor yo‘nalishi bilan o !rgatish;
— nazorat — eshkak eshuvchilar tayyorgarlik jarayoni sam a- 
radorligi, qo'yilgan vazifalarning yechilishi, maqsadga erishish darajasi 
nazoratini amalga oshiriladi, nazorat m e’yorlari qabul qilinadi va 
tayyorlanganlik darajasi aniqlanadi.
0 ‘quv — trenirovka ishining rejimi haftada o ‘quv (akademik) 
soatlarning soni bilan aniqlanadi.
Eshkak eshish turlari b o £yicha o ‘quv guruhlari shug‘ullanuv- 
chilar jinsi, yoshi, sport tayyorgarligi bo‘yicha talablar darajasi va 
suza olish qobiliyatini hisobga olgan holda yig‘iladi.
Boshlang‘ich tayyorgarlik guruhi va oquv-trenirovka guruhlarida 
mashg‘ulotlar individual m ashg‘ulot tashkil qilishni rad qilmagan 
holda guruhli uslubda o ‘tkaziladi. Sport takomillashuvi va sport 
m ah o rati g u ru h larid a eshkak esh u v ch ilar bilan m ashg‘u lo tia r 
murabbiy, sportchi va shifokor hamkorligida tuzilgan ham da sport 
m aktabi pedagogik kengashi tasdiqiagan individual reja asosida 
o ‘tkaziladi.
0 ‘quv yuklam alarini oshirish va kevingi guruhga o ‘tkazish 
nafaqat sport razryadiga, balki o ‘quv dasturi, jismoniy rivojlanish, 
salomatlik holati va funksionai tayyorgarlikni hisobga olib, um umiv 
va maxsus tayyorgarlik b o ‘yicha nazorat o ‘tkazish m e’yoriarini 
bajarishga ham asoslanadi. Bu talablar sport maktabi pedagogik
144

---

kengashiga o ‘rgatish m uddatini oshirish yoki qisqartirish imkonini 
beradi.
Sport maktabida o'tkazilavotgan h ar bir trenirovka jarayoni va 
tadbirlar shug‘ullanuvchilarda Vatanga muhabbatni, vataflparvarlikni 
va, ayniqsa, milliy istiqloi g'oyasini singdirishga yo'naltirilishi lozim. 
BO ‘SM, IB O £OZSM va OM M iarida ishlar izchil b o ^ sh i zarur. 
BO‘SM, [BO'OZSM eng yaxshi o ‘quvchilariga OMM ga yo‘llan- 
ma beradi.
25.2,