Erta va kichik maktabgacha yoshdagi bolalarda motorika va sensorikaning shakllanishi hamda rivojlanishi

Go'daklik davrida sensomotor rivojlanish xususiyatlari:

• 
  Go'daklik davrida sensomotor rivojlanish xususiyatlari:
  
• 
  • ob'ektlarni ko'zdan kechirish xususiyati;
  
• 
  • harakat va sezgi organi sifatida qo'lning rivojlanishiga olib keladigan ushlash shakllanadi;
  
• 
  • vizual-motorli muvofiqlashtirish o'rnatiladi, bu esa manipulyatsiya (mahoratli boshqarish) ga o'tishga yordam beradi, bunda ko'rish qo'lning harakatini boshqaradi;
  
• 
  • ob'ektni vizual idrok etish, u bilan bo'lgan harakat va uning kattalar ataydigan nomi o'rtasida farqlanish munosabatlari o'rnatiladi.
  
• 
  2) Erta bolalik davrida idrok va vizual-motorik harakatlar juda nomukammal bo'lib qoladi.
  
• 
  Erta yoshdagi sensomotor rivojlanish xususiyatlari:
  
• 
  • tashqi yo'naltirish harakatlarining yangi turi shakllanadi - ob'ektlarni o`lchash va keyinchalik - ob'ektlarning xususiyatlariga ko'ra vizual korrelyatsiya;
  
• 
  • ob'ektlarning xususiyatlari haqida tushuncha hosil bo`ladi;
  
• 
  • ob'ektlarning xususiyatlarini o'zlashtirish ularning amaliy faoliyatdagi ahamiyati bilan belgilanadi.
  
• 
  3) Maktabgacha yoshda - bu o'ziga xos bilim egallash faoliyati, uning maqsadi, vazifalari, amalga oshirish vositalari va usullari mavjud. O'yinli manipulyatsiyasi (mahoratli boshqarish) mavzu bo'yicha haqiqiy tadqiqot faoliyati bilan almashtiriladi va uning qismlari, ularning harakatchanligini va bir-biri bilan aloqasini tushunish uchun maqsadli yo`nalishdan iborat sinovga aylanadi.
  

Katta maktabgacha yoshga kelib, tekshirish eksperimental, tadqiqot ishlari tabiatini o'z ichiga oladi, ularning ketma-ketligi bolaning tashqi taassurotlari bilan emas, balki ularga qo'yilgan vazifa bilan belgilanadi, yo'naltirish va tadqiqot faoliyati turi o'zgaradi. Ob`ekt bo'yicha tashqi amaliy manipulyatsiyalardan boshlab bolalar ko'rish va ushlash asosida ushbu ob`ekt bilan tanishish uchun harakat qilishadi.

• 
  Katta maktabgacha yoshga kelib, tekshirish eksperimental, tadqiqot ishlari tabiatini o'z ichiga oladi, ularning ketma-ketligi bolaning tashqi taassurotlari bilan emas, balki ularga qo'yilgan vazifa bilan belgilanadi, yo'naltirish va tadqiqot faoliyati turi o'zgaradi. Ob`ekt bo'yicha tashqi amaliy manipulyatsiyalardan boshlab bolalar ko'rish va ushlash asosida ushbu ob`ekt bilan tanishish uchun harakat qilishadi.
  
• 
  3-7 yoshli bolalarni idrok etishning eng muhim farqlovchi xususiyati shundan iboratki, boshqa yo'nalishdagi faoliyat tajribasini birlashtirgan holda, ko'rish idrok etakchi yo'nalishlaridan biriga aylanadi.
  
• 
  Maktabgacha yoshdagi sensomotor rivojlanishning xususiyatlari:
  
• 
  • vizual sezgi atrofdagilar bilan tanishishda yetakchi omil bo'ladi;
  
• 
  • sezish andozalarini o'zlashtiradi;
  
• 
  • diqqatni jamlashi oshadi, tartiblilik, boshqaruvchanlik, idrokni anglaydi;
  
• 
  • nutq va fikrlash bilan munosabat o'rnatilishi bilan idrok intellektual tusga kiradi.
  

http://hozir.org