Ergashxodjaeva Sh. Dj., Samadov A. N.,Alimxodjayeva, N. E., Sharipov I. B


Pablik rileyshnz rivojlanish tarixi



Download 3,26 Mb.
Pdf ko'rish
bet48/272
Sana31.12.2021
Hajmi3,26 Mb.
#207540
1   ...   44   45   46   47   48   49   50   51   ...   272
Bog'liq
1502-Текст статьи-4094-1-10-20200627

Pablik rileyshnz rivojlanish tarixi 

Jamoatchilik fikriga ta’sir borasida faoliyat sohasi, bilimlar sohasining vujudga 

kelishi  qadimgi  zamonlarga  borib  taqaladi.  XX  asrda  inson  faoliyati  turlarining 

o’sishi,  axborot tarqatishning  texnik vositalari  rivojlanishi  bilan  jamoatchilik fikriga 

ta’sir  ko’rsatish  usullari  tobora  mustaqil  jihatlarga  ega  bo’ldi  va  «pablik  rileyshnz» 

mustaqil faniga aylandi. 




 

80 


PR  faoliyati  jamiyatni  boshqarish  elementlaridan  biri  sifatida  butun  insoniyat 

tarixi  davomida  mavjud  bo’lib  kelgan.  PR  xizmati  alomatlarini  Qadimgi  Sharqda 

ham,  Qadimgi  Misrda  ham,  Qadimgi  Gresiya  va  Rimda  ham  kuzatilgan.  «Public 

relations»  iborasi  ilk  marta  1807  yil  AQSh  prezidenti  Tomas  Djefferson  tomonidan 

«Kongressga yettinchi murojaat»da qo’llangan. 

 «Pablik  rileyshnz»  mustaqil  faoliyat  turi  va  fanining  yuzaga  kelishi  XX  asr 

boshlariga  borib  taqaladi.  1900  yil  AQShning  Garvard  universiteti  pablisiti 

byurosidan  foydalandi,  Pensilvaniya  shtati  universitetida  esa  1904  yil  o’z  pablisiti 

ofisi  tashkil  qilindi.  Dastlabki  PR  yirik  byurosi  1912  yil  Amerika  telefonn-telegraf 

birlashmasida  tashkil  etildi.  1918  yil  PR  fani  Illinoys  shtati  universitetida,  1922  yil 

esa  -  Nyu-York  universitetida  o’quv  rejasiga  kiritildi.  1923  yil  3.Freydning  jiyani 

E.Bernauz o’zining PR haqida dastlabki «Crystalling Public Opinion» «Jamoatchilik 

fikrini kristallab» kitobini bosib chiqardi. 1930 yillarning boshlarida AQShda pablik 

rileyshnz  menejmentning  mustaqil  funksiyasi  sifatida  yuzaga  kelib,  mamlakatning 

yirik kompaniyalarida keng tarqaldi. 

Hozirgi  paytda  5400  dan  ortiq  amerikalik  kompaniya  PR  bo’linmalariga  ega. 

Hozir AQShda 5080 dan ortiq PR agentliklari  mavjud bo’lib, PR biznesida 9000  ga 

yaqin  kommunikatsiya  bo’yicha  mutaxassislar  ishlamoqda.  Ikki  yuzdan  ortiq 

universitet va kolledjda talabalar PR bo’yicha saboq olmoqda. 1948 yil AQShda PR 

jamiyati tashkil etildi. 

1948  yil  Buyuk  Britaniyada  Jamoatchilik  fikri  Instituti  (Institute  of  Public 

Relations  -  IPR)  ochildi.  Hozirgi  paytda  institutda  3000  dan  ortiq  kishi  ishlamoqda. 

1955  yil  Londonda  Xalqaro  bыla  pablik  rileyshnz  uyushmasi  -  International  Publik 

Relation  association  (IPRA)  ta’sis  etildi,  u  hozirda  65  dan  ortiq  mamlakat 

mutaxassislarini  birlashtirib  turibdi.  Buyuk  Britaniyada  PR  yirik  tashkiloti  – 

Markaziy  axborot  agentligi  muhim  rol  o’ynaydi,  u  davlat  tashkilotlari  va 

muassasalariga  jamoatchilik  fikrini  shakllantirish  borasida  turli  maslahat  xizmatlari 

ko’rsatadi. 

1970  yillarda  PR  butun  dunyo  bo’ylab  keng  tarqaldi.  Jamoatchilik  bilan 

aloqalar bo’yicha mustaqil bo’linmalar Xalqaro valyuta fondi va yevropa tiklanish va 




 

81 


taraqqiyot bankida ham mavjud. 

Mamlakatimizning bozor iqtisodiyotiga o’tish sharoitlarida PR imkoniyatlariga 

tobora  katta  e’tibor  qaratila  boshladi.  Ko’plab  davlat  va  tijorat  tashkilotlari  va 

korxonalarida PR usullaridan foydalanish zarurati yuzaga keldi. Hozirgi paytda yirik 

sanoat firmalari va kompaniyalari PR xizmatiga ega bo’lib bormoqd. Bu yo’nalishda 

Savdo-sanoat palatasining xizmatlari muhim ahamiyat kasb etadi. 




Download 3,26 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   44   45   46   47   48   49   50   51   ...   272




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish